ब्लग

विपद्का वेदनामा दिगो सचेतना !

नेपालले भूकम्प, बाढीपहिरो, डुबान, चट्याङ लगायतका प्रकोपको समस्यामा हरेक वर्ष मानवीय र भौतिक संरचनाको ठूलो क्षतिको सामना गर्दै आएको छ । मानिसले प्रकृतिलाई गरिरहेको दुरुपयोग, नीति तथा व्यवस्थापनका लापरबाही पनि...

के अन्तरजातीय विवाह अरेन्ज म्यारिज हुन सक्दैन ?

उसको र मेरो भेट नितान्त पारिवारिक सल्लाह अनुरूप भएको थियो । तँलाई मन प¥यो भने कुरा अगाडि बढाउँला, हैन भने जिन्दगीमा एउटा साथी थपिन्छ, के बिग्रियो त ?...

यसरी ‘झापाली’ भइयो !

राजधानी काठमाडौँमा ०७८ वैशाख १६ देखि सरकारले निषेधाज्ञा जारी गर्ने भयो । झापामा रहेकी श्रीमतीले जोड गरिन्, ‘कति दिन निषेधाज्ञा लाग्ने हो, जसरी पनि यतै आउनुपर्&zwj;यो।’ फलतः वैशाख १५ गते...

भेदभाव कहिले अन्त्य होला ?

छुवाछुतविरुद्धको विषय सामाजिक सञ्जाल, मिडिया, पत्रपत्रिकामा धेरै चर्काचर्की हुने गर्छ । यस विषयमा गहिरिएर कसैले बोल्दैनन् । माथिल्लो भनिने जातिमा भेदभाव भएकै छ । कुनै सानो जातले छोएको पानी कतिपय...

मृत्युसँगको पैँठेजोरी

करिब एक महिनादेखि कोरोना सङ्क्रमित थिएँ । मलाई सङ्क्रमण भएकै कारण भाइ प्रकाश, शालाजी तप्त र छोरा आयुषलाई पनि पोजिटिभ देखिएको अवस्था थियो । अरू सबै १०, १५...

मेलम्चीमा नेतादेखि युट्युबरसम्म

सधैं स्थलगत रिपोर्टिङमा जाँदा कन्टेन्ट देख्ने बित्तिकै लोभिने यो मन र आँखामा सिन्धुपाल्चोक पुग्दा भावुकताले घेराबन्दी गर्यो । समाचारको लागि स्थलगत रिपोर्टिङ गर्न मेलम्ची पुग्दा आँखामा कैद भएको दृश्य भयावह...

कोरोना पीडितको अनुभूति : मृत्युसँग पौंठेजोरी खेल्दा

करिब एक महिनादेखि कोरोना सङ्क्रमित थिएँ । मलाई सङ्क्रमण भएकै कारण भाइ प्रकाश, सालाजी तप्त र छोरा आयुषलाई पनि पोजिटिभ देखिएको अवस्था थियो । अरू सबै १०, १५ दिनमा कोरोनाबाट...

सम्झनाको तरेलीमा निष्ठावान् नेता डीआर पौडेल

मेरो सम्झना गरी खाने वर्गले गरोस्, काम गरेर, क्रान्ति गरेर, सधैँ अगाडि बढेर । वि.सं. २०७६ वैशाख २७ गते डीआर पौडेलले निर्मल लामालाई सम्झँदै निर्मल लामाकै यो भनाइ आफ्नो...

कोरोनाको दोस्रो लहरले सिकाएको पाठ

म एउटा साधारण इन्जिनियर । आफू र परिवारको जीविकोपार्जनका लागि सानोतिनो काम गर्छु । सामान्य अवस्था रहँदा हामी सबै खुसी थियौँ । तर, कोरोना महामारीको दोस्रो लहरले घरमा बिस्तारै बिस्तारै...

बजेटको बाछिटाले विछिप्त म

केही दिनअघि सरकारले बजेट सार्वजनिक गरिरहँदा मनमा एउटा कुरा यसरी उथलपुथल भयो कि कुनै लेखाजोखा नै छैन । कुरा के भने शैक्षिक प्रमाणपत्रका आधारमा ऋण दिने भन्ने कुराले विगत चार...

सरकारसँग जीवनको भिख

च्यान्टी काडमाडौँ सहर पसेको १५ वर्ष भयो । ग्रामीण परिवेशमा आर्थिक अभावमा हुर्केकी च्यान्टीले कहिल्यै राम्रोसँग सुखको अनुभूति गरिन । बर्सेनि जन्मिएका भाइ, बहिनी, बाबाको थाप्लामा सधैँको नाम्लो...

वैशाख कृष्ण औँसी अर्थात् आमाप्रति समर्पण

संसारको सबैभन्दा पवित्र नाता, आमा । संसारको सबैभन्दा पवित्र सम्बोधन आमा । हामीमध्ये धेरैले सर्वप्रथम बोल्न सिकेको शब्द आमा । पलपलमा सम्झना आउने, सुखदुःखमा झझल्को आउने एउटा अनुहार आमा नै...

जय आमा, जय मातातीर्थ !

‘आमा’ जनजिब्रोमा झुन्डिएको शब्द । बालबालिकाले बोल्ने कोसिस गर्दादेखि सारोगारो पर्दा, खुसी, सजिलो र मर्ने बेलामा पनि उच्चारण गरिने शब्द । ‘आमा’ यस्तो सम्बन्ध हो, जसको अनुपस्थितिमा सारा सृष्टिका कुनै...

महामारीमा सही सूचनाको खाँचो

गत साता साँझपख मेरो मोबाइलको घन्टी बज्यो । छेउमै टेबुलमाथि रहेको मोबाइलको स्क्रिनतिर आँखा पु¥याएँ । आमाले फोन गर्नु भएको रहेछ । आमा केही समयअघि मात्र काठमाडौँ आएर उपचार गरेर...

सरकार, हामी नागरिकलाई कोरोनाको सूचना खोइ ?

छिमेकी देश चीनको वुहानबाट उत्पत्ति भएको कोरोनाभाइरस फैलिएर संसार आतंकित छ । अहिले हामी राजनीतिकमात्रै होइन, आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक सबै हिसाबले संक्रमणकालमा छौं । संक्रमणकाल समाजका लागि प्रसवकाल हो ।...

रुकुम पश्चिम मोडेललाई कार्यदिशाको स्तरमा विकास गरौँ

चैत २४ गते रुकुम पश्चिममा एक भव्य कार्यक्रममा सहभागी भइयो । प्रभाकर दाइले फागुन १ जनयुद्ध दिवसकै अवसरमा रुकुम जाऊ भन्नुभएको थियो । त्यो बेला विभिन्न कारणले जान सकिएन ।...

मुलुकले खोजेको माओवादी राजनीति

यतिबेला मुलुकमा राजनीतिक सङ्कट पैदा भएको छ । राजनीतिक सङ्कटसँगै राष्ट्रियतामाथि खतरा बढेर गएको छ । राजनीतिक दल भने यो खेलको गोटी बनेका छन् । यो मुलुकको कुनै...

सत्ता सहकार्यमा देउवाको अडान

प्रतिनिधि सभा पुनस्र्थापना यता मुलुकको राजनीतिले नयाँ मोड लिएको छ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले हठात गरेको प्रतिनिधि सभा विघटन सर्वोच्च अदालतले बदर गरेर पुस्र्थापना गरेपछि र तत्कालीन...

के छन् मधेस स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान सञ्चालनका चुनौती ?

-इ. सत्यनारायण शाह सर्वसाधारणका लागि स्वास्थ्य अति महत्त्वपूर्ण आवश्यकता हो । यसलाई नेपालको संविधानले समेत महत्त्व दिँदै नागरिकको मौलिक हक र कर्तव्यको रूपमा लिएर धारा ३५ मा समेटेको छ...

राजनीतिक उथलपुथल र हाम्रो बिडम्बना

भावना, राजनीतिक जीवनदृष्टि र कार्यशैलीले पूर्वएमाले र पूर्वमाओवादी मिलेर नेकपा निर्माण भएको थियो । वामपन्थी पार्टीहरू एकीकरण हुनु सकारात्मक पक्ष पनि हो । तर फेरि वामपन्थी एकता सायद दशकौँको लागि पछाडि...

राजनीतिले छायामा पारेको नारी दिवस

एक सय ११ वर्ष पहिले मार्च ८ का दिनदेखि निरन्तर प्रत्येक वर्ष महिलाका हकअधिकारको माग गर्दै नारी दिवस मनाउन थालिएको हो । सन् १९७७ मा संयुक्त राष्ट्रसङ्घले यसलाई अन्तर्राष्ट्रिय नारी...

नेकपामा देखिएको विचलन र समाधान

-शेखर गौतम हिजो आज भालेको डाँकसँगै २, ४ जना बस्न मिल्ने चिया–पसलहरूमा एउटै कुराको बहस हुने गरेको छ । त्यो हो नेपालको कम्युनिस्ट आन्दोलनमा देखिएको विचलित मानसिकता र त्यसको...

शिक्षामा नैतिकताको खाँचो

-भरतबहादुर विष्ट नेल्सन मन्डेलाले भनेका थिए, सबैभन्दा शक्तिशाली हतियार शिक्षा हो, जसलाई चलाई तिमी संसार बदल्न सक्छौँ । कामै नगरीकन खाने शैक्षिक प्रमाणपत्र सिरानीमा च्यापेर हल्लिएर बस...

शरीरमा नुनको मात्रा असन्तुलन हुँदा देखापर्ने असरहरु

हामीले खाने नुनमा सोडियम र क्लोराइड गरी दुईवटा तत्त्व हुन्छन् । शारीरिक गतिविधि सञ्चालनका लागि केही सोडियमको मात्रा हामीलाई आवश्यक पर्छ । यसैको सहयोगले हाम्रा मांसपेशी र स्नायुले काम गर्छन्...

म किन राजनीतिमा लागेँ ?

एक दशकभन्दा लामो सक्रिय पत्रकारितालाई बिट मार्दै मैले हालै मात्र विवेकशील साझा पार्टीको सदस्यता लिएको छु । जीवन निर्वाहका निम्ति केही वर्षअघि सुरु गरिएको सञ्चार र प्रविधि उद्यमलाई जारी राख्दै...

सूचना प्रविधिसँगै मौलाएको प्रणय दिवस

धेरै अमेरिकी र युरोपेली देशहरूमा सबैभन्दा धेरै खर्च गरिने चाड नै हो प्रणय दिवस । पूरै विश्वभरि सबैभन्दा धेरै चक्लेट तथा फूलहरू बिक्री हुने दिन हो प्रणय दिवस...

रामकुमारी झाँक्रीका नाममा शुभेच्छासहितको खुलापत्र

आज मलाई एकजना पुरानो मित्रको सम्झना आइरहेको छ । यो सम्झना गराइदिने पनि एकजना पुरानो मित्र नै हुनुहुन्छ । पहिला आज दिनभरि नै सम्झनामा आइरहने मित्र केशव स्थापितकै चर्चा गर्न...

लुम्बिनी र अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल देश विकासको आधार

पश्चिम नेपालको औद्योगिक एवं व्यापारिक केन्द्र रूपन्देही जिल्लाको लुम्बिनीलाई केन्द्र बनाएर पर्यटन, कृषि र औद्योगिक विकास गर्न सकिने प्रशस्त आधार र सम्भावना रहेको छ । लुम्बिनी क्षेत्रको विकास गर्न सके...

स्वार्थी शासक, उपेक्षित जनता

-भरतबहादुर विष्ट जङ्गबाहादु राणा नेपालको ८औँ प्रधानमन्त्री तथा प्रथम श्री ३ महाराज बनेका थए । विसं १९०३ मा भएको कोतपर्व र भण्डारखाल पर्वपछि जङ्गबहादुर नेपालको...

संसद् विघटन : मरुभूमिमा युवाका अलपत्र सपना

–मोहम्मद अजिज अली वार्षिक बिदा सकेर कर्मभूमि फर्किंदै गर्दा एयरपोर्टसम्मका सडक छेउछाउका हरेक सोलारबत्ती जडित पोलहरूमा मुसुक्क मुस्कुराइरहेका प्रधानमन्त्री केपी ओलीको फोटोसहित ‘एउटा नयाँ युगको...

विकृत राजनीतिक संस्कार र जनताको मनोदशा

कल्पना पनेरु नेपाल कम्युनस्टि पार्टी (नेकपा) का अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले २०७७ पुस ५ गते औपचारिक रूपमा प्रतिनिधि सभा विघटनको घोषणा गरे...

सत्ताका चतुर खेलाडीको जाल

केपी ओली जनताबाट प्रधानमन्त्री कहिले चुनिए ? नेकपाको महाधिवेशन कहिले भयो र उनी त्यो पार्टीको प्रथम अध्यक्ष कहिले भए ? तत्कालीन एमालेको नेपाली राजनीतिक इतिहासमा कहिले बहुमत आयो ? राजाले...

झुट र लज्जाको ओली राजनीति

-दामोदर तिमल्सिना बाच्नु मात्र पर्छ, देख्न र सुन्न धेरै पाइन्छ भन्थे। लाजलाई पनि लाज लाग्ने गरि देख्न, सुन्न थालियो। राष्ट्रपतिले एकपक्षीय हुनेगरी कुनै...

गौरवशाली संसद् विघटन किन गरियो ?

जनतासँग नेताहरुको सम्बन्ध विच्छेद भएको धेरै भइसक्यो । जुनसुकै पार्टीका नेता किन नहुन् राम्राभन्दा पनि लोकतान्त्रिक व्यवस्थामा बाध्य भएर भोट हाल्नुपरेको स्थिति छ । खराबमध्ये सबैभन्दा खराबलाई आफ्नो प्रतिनिधि चुन्नुपर्ने...

राष्ट्रिय योग दिवस र सूर्यनमस्कार आसन

सदाझैँ यस वर्ष पनि नेपालमा यही माघ १ गते “गरौँ योग डटेर : कोभिड जान्छ हटेर” भन्ने नाराका साथ छैठौँ राष्ट्रिय योग दिवस मनाइँदै छ । नेपालमा मनाइने राष्ट्रिय योग दिवस...

ट्रम्पलाई जर्जियाको सन्देश – विभाजनकारी राजनीति टिक्दैन

जोन ओसअफ ३३ वर्षका भए । सन् १९७३ मा जो बाइडेनपछि उनी सबैभन्दा कान्छो उमेरमा सिनेटर बन्ने व्यक्ति हुन्, तत्कालीन समय २९ वर्षमै बाइडेन निर्वाचित भएका थिए । ओस अफ...

संसद् विघटनका परिणाम

पुस ५ गते २०७७ साल नेपालको इतिहासलाई पुनः सम्झन बाध्य हुनुपर्ने दिन बनेको छ । यस्ता कतिपय तिथिमिति इतिहासमा सम्झनुपर्ने हुन्छ जसले उत्साह र उमङ्ग ल्याउने कामभन्दा दुःख सम्झाउने गर्छन्...

‘मै हुँ पार्टी’ भन्ने लोकप्रियतावादीहरुबाट काँग्रेसलाई खतरा !

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको सिफारिसमा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रतिनिधि सभा विघटन गरेपछि यसको पक्ष र विपक्षमा विभिन्न दृष्टिकोण सार्वजनिक भइरहेका छन् । ओलीले जनमतको अपमान गरेको मात्र होइन संविधान र...

ओली अकुपाईको अर्थ

‘सङ्गीत नसुन्नेहरूले नाचिरहेको व्यक्तिलाई पागलजस्तो उफ्रिरहेको मात्र देख्छन् ।’ नित्सेको यो भनाइ नेपाली राजनीतिमा ओली अकुपाईको वर्तमान अवस्थासँग हेर्दा यसप्रकारका विशेषता देखिन जान्छन् । यसलाई दुई भागमा वर्गीकरण गरेर संश्लेषण...

गन्तव्यहीन बटुवाझैँ नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलन

- कल्पना पनेरु नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (ने.क.पा) का तत्कालीन अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले २०७७ साल पुस ५ गते असंंंवैधानिक रूपमा प्रतिनिधि सभा विघटन...

जातीय उत्पीडन नेपाली समाजको एक साझा समस्या