ब्लग

रिपोर्टरको डायरी : काँग्रेस महाधिवेशनलाई नियाल्दा

मंसिर २४ गते दिउँसो १ बजे नेपाली काँग्रेसको १४ औं महाधिवेशन अन्तर्गत उद्घाटन सत्रको कार्यक्रम थियो । त्यसैको रिपोर्टिङका लागि रातोपाटीले मलाई काठमाडौं बोलाएको थियो । सोही अनुसार मंसिर २३...

‘मिटू’ का दुई बाछिटा !

महिलाका भोगाइका कथाले म के नै गर्न सक्छु र भन्ने लघुताभाषलाई कुनै न कुनै रूपमा प्रभावकारी आकार दिँदै आएको छ । यो पंक्तिकार स्वयं पनि तिनै आधा आकाशको एउटा प्रतिनिधि...

गणेशमानको अरण्य रोदन

छोरो प्रकाश, शुभाशीष । यतिबेला मलाई तिम्रो वात्सल्यका दिनहरू मेरो दिमागमा तरोताज भएर आएका छन् । मेरा नजरहरू तिमीतिरै सोझिएका छन् । तिमी सानो छँदा आफ्नी आमा मंगलाको...

मदन भण्डारी, वीपीको नाम बेचेर कहिलेसम्म गर्ने राजनीतिक खेती ?

मलाई मेरा देशका युवा पुस्ता देख्दा ‘कठै’ भन्न मन लाग्छ । आजको युवा पुस्ता भोलि नेता, मन्त्री, महामन्त्री, मेयर उपमेयर, सचिव, उपसचिव बन्ने सपना बोकेकाहरू केवल झोले कार्यकर्ता मात्रै भएको...

पार्टीको आन्तरिक चुनावमा भीड जम्मा गरेर केको शक्ति प्रदर्शन ?

सत्तारुढ दल नेपाली काँग्रेस यतिबेला १४ औं महाधिवेशनको उत्कर्षमा छ । नयाँ नेतृत्व चयनको लागि काँग्रेसको १४औं महाधिवेशनको मतदान सोमबार सम्पन्न भएको छ । को जित्ने, को हार्ने जो कोहीले...

नेपाली काँग्रेसलाई ‘एक निरीह प्राध्यापक’ को खुलापत्र

आदरणीय पार्टी सभापतिज्यू, सर्वप्रथम विनाकारण जहाँसुकै जतिबेला पनि मारिन सक्ने र मारिनुपर्ने त्रिभुवन विश्वविद्यालयको एक निरीह मास्टरको तर्फबाट तपार्ईंंलाइ पार्टीको १४औं महाधिवेशनको हार्दिक शुभकामना । कुनै राजनैतिक दलको छाता...

मधेशका विपन्न किशोर अनि तस्करका आँखा

तराई मधेशबाट स्थानीय महिलाहरुको तस्करी न्यून मात्रामा हुने गरेपनि बालक तस्करीको अवस्था डरलाग्दो छ । आर्थिक रुपले विपन्न दलित, सीमान्तकृत र पिछडावर्गका बालकहरूलाई निकृष्ट श्रमका लागि भारतीय बजारमा बेचिने गरिएको...

कम्युनिस्ट भन्या के चैं रहेछ ?

विवेकशील साझा पार्टीका अध्यक्ष रविन्द्र मिश्रले हालै रातोपाटी अनलाइनको एउटा अन्तरवार्तामा ‘फूर्ति लगाउनेहरुभन्दा म चर्को कम्युनिस्ट हुँ !’ भन्ने अभिव्यक्ति दिएपछि मलाई यो ब्लग लेख्न मन लाग्यो । नेपालमा जनयुद्ध...

अध्यात्म र मन

हामीले मानव जीवन मानव बन्नुको अस्तित्वबोध गर्न प्राप्त गरेका हौँ । त्यसको सहि पहिचान आफूभित्र के छ, ज्ञानद्वारा मात्र त्यसको सम्भव हुन्छ । शरीर देखिने रुप हो । यसको पनि...

अपाङ्गता क्षेत्रमा पालिकाहरूले गर्नैपर्ने कार्यक्रम

नेपाल अपाङ्गता भएका ब्यक्तिहरुको अधिकारसम्बन्धि महासन्धिको पक्षीय राष्ट्र हो । यसका साथै नेपालको संविधान २०७२ मा अपाङ्गता भएका ब्यक्तिहरुको शिक्षा, स्वास्थ्य, सामाजिक सुरक्षा, रोजगार, राजनैतिक अधिकार लगायतका आधारभूत कुराहरु मौलिक...

विचारमा हिँड्ने कि भीडमा रुमल्लिने ?

सामान्यतया राजनीतिमा कार्यकर्ता निर्देशित गर्ने भनेको विचारले हो, भीडले होइन । विडम्वना आजको राजनीति विचारमा होइन, भीडबाट निर्देशित छ । नहोस् पनि किन ? नेता स्वयम्लाई पनि विचार चाहिएको छैन...

सरकारी छापामा राजतन्त्रको झल्को

मिडियामा न्यूजभ्यालुलाई प्राथमिकता दिइन्छ । कुन न्यूज र फोटोलाई पहिलो बनाउने र कुनलाई त्यसपछिको वरियताक्रममा राख्ने भन्ने सञ्चारमाध्यमका आ–आफ्नै नीति र चासो हुन सक्छन् । कसैले कुनैलाई बनाउन सक्छन्, कुनैले...

नेपाली भाषा किन अपहेलित ?

हालैको कुरा हो, यो पङ्क्तिकार काठमाडौंको एक आफन्तजनको घरमा गएको थियो । आफन्तको छोरा काठमाडौंको राम्रो निजी स्कुलमा कक्षा ५ मा पढ्दा रहेछन् । उनले आफूलाई नेपाली अफ्ठेरो लाग्ने र...

माफ गर्नुहोला मित्र, क्रान्ति सम्भव छैन

राजधानीका चिया पसलहरूमा अचेल चिया कम, गफ ज्यादा विक्री हुने गरेका छन्् । बिहानको चिसोलाई चिर्नेमा चियाको भन्दा ताता र पेचिला राजनीतिक र सामाजिक मुद्दाहरूमाथिको टिप्पणीको नै बढी भूमिका रहेको...

बञ्जी हान्न जाँदा !

एकदिन दिदीले भन्नुभयो, ‘नानी बञ्जी हान्न जाउँ न ।’ मैले भनें, ‘जीवनमा सब चिज गरिन्छ, तर त्यस्तो वाहियात काम चैं गरिन्न ।’ उहाँले भन्नुभयो, ‘नानी लाइफमा एडभेन्चर भन्ने कुरा पनि...

कसरी जोगिने वायु प्रदूषणबाट ?

प्रदूषण मानवीय जीवनका लागि एउटा ठूलो समस्या बन्दै गएको छ । यसका धेरै कारण छन् । हावामा प्रदूषणको एउटा कारण प्राकृतिक रूपमा उड्ने धूलो मानिन्छ । कलकारखानाहरूको परिचालन या जंगलको...

ओलीको बोली र गिनिज बुकको यात्रा

केही समयअघि सार्वजनिक कार्यक्रममा एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले आफू सरकारमा छँदा आफूले गरेका कामहरूको बारेमा ब्याख्या गर्दै गिनिज बुकमा पनि नअटाउने गरी काम गरेको दावी गरे । देशको प्रधानमन्त्री भइसकेको...

डेंगुबाट प्रत्येक वर्ष ५ करोड मानिस प्रभावित, के छ जोगिने उपाय ?

एक बर्षको अन्तरालपछि काठमाडौंमा डेंगुले ‘कमब्याक’ गरेको देखिन्छ । डेंगु दोश्रो विश्व युद्धको समयदेखि विश्वव्यापी रूपमा समस्या बनेको हो । हाल यो रोग विश्वका ११० देशमा व्याप्त छ । प्रत्येक...

पासपोर्ट बनाउनेको लाइन : वैदेशिक रोजगार बाध्यता कि छिटो धन कमाउने लालसा ?

पासपोर्ट बनाउन राति एक बजेदेखि लाइन भन्ने शीर्षकमा रातोपाटीको वेभसाइटमा राखिएको फोटो फिचरमा नजर पुग्ने जोकोहीको पनि मन पोल्नु स्वाभाविकै हो । विशेषगरी त्यहाँ ससाना दूधे बालक बोकेर लाइनमा उभिएका...

जीवन विज्ञान र साधना पद्धति

मानव जीवन खुशी र आनन्दको खोजी हो । हरेक व्यक्ति शान्त बन्न चाहन्छ । दु:ख कसैलाई मन पर्दैन । मानव मात्र होइन, पशुपन्छी, किटपतंग वनस्पति आदि सबैको खोजी सुखको आनन्दको...

महिला स्वतन्त्रता र पुरुष सत्ता

हजुरआमाहरू टीका, पोते, चुरा, धागो, सिन्दुर आदिलाई नारी सौन्दर्यका प्रतीक मान्थे । उनीहरूका पालामा शिरफूल, शिरबन्दी, बाला, कल्ली आदि पनि सौन्दर्यकै साधन मानिन्थे । यिनीहरूमध्ये धेरै जसो सँधै प्रयोग गर्नेमा...

इमानका सतिसाल, अर्थात पोष्टबहादुर बोगटी

-नारायण नेपाल समयको गतिसँगै कमरेड दिवाकर (पोष्टबहादुर बोगटी) को निधन भएको ७ वर्ष पुगेछ । मनमा अनेकन् प्रश्नहरू घुमिरहे । जम्माजम्मी ७ वर्षमा कता–कता हराएजस्तो, धुमिल भएजस्तो देखिँदै गयो कमरेड...

मेरो स्मृतिमा बीपी कोइराला

बीपी कोइरालासँग मेरो परिवारको तीनपुस्ते आस्था र भरोसाको नाता छ । मेरा आदरणीय पिता स्व. गुरुदत्त न्यौपाने, मेरा आदरणीय काका एवं अभिभावकहरू, गोर्खा जिल्ला नेपाली काँग्रेसका पूर्वजिल्ला सभापति...

म यसकारण बसिनँ तीजको व्रत

पानी नखाई व्रत बस्दा श्रीमानको आयु बढ्छ भने मैले खाना खाँदा मेरो श्रीमान् अघाउनुपर्ने होइन ? यो तीज पर्वले सीधा सीधा भन्न खोजेको कुरा यही होइन ? तिमी पानी नखाऊ...

जयसिंह धामी प्रकरण र हाम्रो कूटनीतिक क्षमता

भारतीय सुरक्षा बल एसएसबीले तुइन काटेर एक होनहार नेपाली युवा जयसिंह धामीको लास कालापानी महाकालीको साउने भेलम बेपत्ता पारियो । मृतकका आफन्तले कुशको मुर्दा बनाई अन्तिम दाहसंस्कार गरेको सुन्दा कसको...

सडकमा किन मारिँदैछन् निर्दोष प्राणी ?

म केही दिन अगाडि बिहानै करिब ६ बजेतिर भक्तपुरको ठिमीबाट काठमाडौं आउँदै थिएँ । म बाबाले चलाएको स्कुटरको पछाडि बसिरहेको थिएँ । सडकमा फाट्टफुट्ट केही ठूला बस, केही साना बसहरु...

वैचारिक स्पष्टताको कसीमा काँग्रेस

- तुलसी पाण्डे अमेरिकी राजनीतिक टिप्पणीकार वाल्टर लिपम्यानको यो भनाइ नेपाली राजनीतिका हकमा पनि लागू हुन्छ, ‘कोही नेता, राजनेतामा स्थापित हुने अन्तिम परीक्षा के हो भने उक्त...

अध्यादेश फरक विचारमाथिको सम्मान

केपी ओलीको बहिर्गमनपछि शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकार बनेको एक महिना पुगेको छ । सँगसँगै सरकारका कामकारबाहीलाई लिएर समर्थन र विरोधका बहस पनि चलिरहेका छन् । बहसको शृङ्खलामा पछिल्लो समय...

गैरआवासीय नेपाली संघको नेतृत्व कस्तो हुनुपर्छ ?

–निमेष गिरी गैरआवासीय नेपाली सङ्घ (एनआरएनए) को दशौँ महाधिवेशन आगामी अक्टोबर २३ देखि २५ सम्म हुने निश्चित भएको छ । यस महाधिवेशनसँगै यसमा पदाधिकारीका प्रत्यासीको...

सासूको खुट्टामा झुकेको बुहारीको नयाँ परिचय !

म अङ्ग्रेजी साहित्यमा एमए र जेन्डर स्टडिजमा पोस्ट ग्र्याजुएसन सकेकी एक नारी ! भर्खरै विवाह भएकी नवविवाहित । आज म विवाह र विवाह पछाडिका प्रसङ्गको कुरा गर्दैछु । ...

छि ! कस्तो वाइफाई नै नभएको घर !

मलाई धमिलो गरी याद छ, म स्कुल जान्न भनेर वा आमासँग जिद्दी गर्दा मलाई मेरा बाले एक मोहोर (पचास पैसा) दिएर स्कुल पठाएको दिन । त्यो दिन मैले...

पब्जी र फ्री फायरको आतङ्क बन्द गरौँ

-विकास गुप्ता यतिबेला शक्तिशाली र विकसित भनिएका देशमा कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) ले ताण्डव मच्चाइरहेको छ भने अर्कोतिर अनलाइन गेम पब्जी र फ्री फायरले । यो...

गाईभैँसीमा हुने गर्भपतन : अपत्यारिलो समस्या

पछिल्लो दशकमा पशु प्रजननमा अवलम्बन गरिएका नयाँ प्रविधिका कारण पशुको उत्पादकत्वमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ । यसरी उत्पादनशील पशुको सङ्ख्या वृद्धि हँुदा यिनको दाना, आहारा तथा व्यवस्थापनको खर्च पनि बढेर...

रवीन्द्र मिश्रज्यू, तपाईंहरु नआत्तिनोस् !

राजेश विद्रोही यतिबेला साझा पार्टीका संयोजक रवीन्द्र मिश्रले सङ्घीयता र धर्मनिरपेक्षताका लागि जनमत सङ्ग्रह हुनुपर्छ भनेर दिएको अभिव्यक्ति सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको छ । यो अभिव्यक्तिविरुद्ध राजनीतिक दलका नेतादेखि...

अनलाइन कक्षा शिक्षण प्रविधिको प्रभावकारिता

शंकरप्रसाद भट्टराई चीनको ऊहानबाट सुरु भएको कोरोना महामारीको सङ्क्रमण नेपालमा पहिलो पटक २०७६ माघ १० (जनवरी २४) मा पुष्टि भएको थियो । कोरोना भाइरस...

गण्डकीमा मन्त्री छान्दा किन असन्तुष्टि ?

गण्डकी प्रदेशमा काँग्रेसबाट मन्त्रीहरू नियुक्त भएपछि समावेशिताको विषयलाई लिएर विभिन्न टीकाटिप्पणी हुन थालेका छन् । कुनै क्रियापछि प्रतिक्रिया आउनु स्वाभाविक हो । तर यस्ता प्रतिक्रिया कति तथ्यगत ढङ्गले आएका छन्,...

गठबन्धनको कार्यभार र विद्यार्थीको खबरदारी

नेपाली राजनीतिमा २०७८ असार २८ गते असामान्य दिन बनेको छ । नेपालको सर्वोच्च न्यायिक निकाय सर्वोच्च अदालतले लोकतन्त्र, संविधान र राष्ट्रियताका लागि अभूतपूर्व फैसला सुनाएको दिनका रूपमा रहन पुग्यो ।...

सरकार भर्सेस यातायात व्यवसायी

-अनुशा थापा सरकारले तोकेभन्दा बढी भाडा उठाउने र यात्रुलाई भेडाबाख्रा जस्तै कोच्ने यातायात व्यवसायीको दैनिकी हो । नक्कली सिट राखेर जोखिमपूर्ण यात्रा गराउँदा पनि ट्राफिक...

लिवाङ काण्डको इतिहास : राजतन्त्रको विरोध गर्दा धरपकड

रोल्पाको लिवाङमा ०४९ सालमा एउटा कार्यक्रमको सिलसिलामा नेकपा (मसाल) का नेता कार्यकर्ताहरूलाई पक्राउ गरी नेपाली काँग्रेस र प्रहरी प्रशासनको मिलेमतोमा राजद्रोहको मुद्दा लगाइएको थियो । त्यो घटनालाई यहाँ रोल्पाको लिवाङ...

आमा यो सरकार भनेको को हो ?

विकास खोज्ने मेरो गाउँमा दमन पुग्यो रे हलो जोत्ने साने दाइलाई गोली ठोकियो रे चेलीबेटी चल्लीबिल्ली कस्तो अनर्थ भो यो सरकारलाई के मात लाग्यो, अब के हुने हो ? ...

‘कमल थापाजी, तपाईंको पछिल्लो बोली, व्यवहार देखेर दुनियाँ हाँसिरहेको छ’