स्वास्थ्य/जीवनशैली

अटिजम रोग होइन, लुकाउनु हुँदैन

बालबालिकामा देखिने अटिजम कुनै रोग नभई मस्तिष्कको बनावटका क्रममा उत्पन्न असन्तुलनबाट देखिने समस्या हो । विज्ञहरु भन्छन्, “समाजमा अटिजमलाई रोग भन्ने गलत बुझाइ छ तर यो रोग नभएर बालबालिकाको मस्तिष्क...

कतै तपाईं तन्ना यति दिनमा त फेर्नुहुन्नँ ? हुनुहोस् सावधान !

कति दिनमा आफ्नो तन्ना फेर्नुपर्छ वा धुनुपर्छ ? यो प्रश्न धेरैलाई महत्वपूर्ण नलाग्न सक्छ । धेरैले यो विषयलाई सार्वजनिक रूपमा छलफल गर्न नहुने पनि भन्न सक्लान् । तर...

इन्टिमेट हुनुअघि आफूलाई र पार्टनरलाई सोध्नुहोस् यी ६ प्रश्न, पछुतो हुनेछैन

फिल्मलगायतमा इन्टिमेसीलाई जसरी देखाएपनि साधारण जीवनमा कसैसँग इन्टिमेट हुनुको अर्थ कसैसँग शारीरिक रुपमा मात्रै नभई यतिबेला व्यक्ति मानसिक र भावनात्मक रुपमा पनि ती व्यक्तिसँग जोडिनु हो । इन्टिमेट...

नुन धेरै खान्छन् नेपाली

नेपालमा आवश्यकता भन्दा अधिक मात्रामा प्रयोग गरेको पाइएको छ । नेपालमा अधिक मात्रामा नुनको उपभोग गर्ने प्रतिदिन बढ्दै गए पनि सरकारले आवश्यक कुनै कदम चाल्न सकेको छैन । करिब डेढ...

कहिले र कसका लागि खतरनाक हुनसक्छ मह ? बिर्सेर पनि नगर्नुहोस् यी गल्ती

महको स्वाद मात्रै मिठो होइन, यो स्वास्थ्यका लागि पनि निकै फाइदाजनक मानिन्छ । महको सेवनले शरीरलाई विभिन्न खालका फाइदा दिन्छ । यसमा कार्बोहाइड्रेट, प्रोटिन, भिटामिन ए, बी, सी,...

रहस्यमय तर कडा बाल 'हेपाटाइटिस' युरोप–अमेरिका हुँदै एसियामा !

अप्रिल २३ मा विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले बालबालिकामा रहस्यमय तर कडा 'हेपाटाइटिस' देखिएको जानकारी दिएको थियो। 'हेपाटाइटिस' भन्नाले सामान्यतया कलेजोको सुजन अर्थात् सुन्निनु भन्ने हो।'हेपाटाइटिस' हुनुका विभिन्न कारणहरूमा भाइरसलाई पनि मानिन्छ...

यदि बच्चाले गल्ती गरेका छन् भने गाली नगर्नुहोस्, यी ६ तरिकाले सम्झाउनुहोस्

गल्ती जोबाट पनि हुनसक्छ, चाहे बच्चा हुन् वा ठूला । तर बच्चालाई उनीहरुले गरेको गल्तीमा गाली भने गर्नुहुँदैन । उनीहरुले आफ्नो गल्ती महसुस गराउनुपर्छ तर भिन्न तरिकाले ।...

दुनाटपरीको स्वादिष्ट परिकार : ‘किङ्ग्स चिकेन’

रातोपाटीको खानाबार सेग्मेन्टमा आज हाम्रो टीम पुगेको छ, काठमाडौँको अनामनगर स्थित रहेको दुना टपरी रेस्टुरेन्ट । नेपाली ग्रामीण कल्चर दुना र टपरीमा खाना सर्व गरेर पाहुनाको मन जित्दै अघि बढिरहेको...

सन् २०२५ सम्ममा मानसिक स्वास्थ्य सेवा सबै जिल्लामा पुर्‍याइँदै

सरकारले नसर्ने रोगको भारलाई सम्बोधन गर्ने रणनीति ल्याएको छ । नसर्ने रोगमध्ये सन् २०२५ सम्ममा सबै जिल्लामा मानसिक सेवालाई प्राथमिकतामा पारिएको हो । नसर्ने रोगहरूको रोकथाम र नियन्त्रणका लागि बहुक्षेत्रीय...

कोरोनाबाट निको भएपछि बुवा बन्न मुश्किल, स्पर्म काउन्ट कम : यसरी गर्नुहोस् समाधान

कोरोनाको असर पुरुषको प्रजनन क्षमतामा पर्छ । अर्थात्, जुन पुरुषलाई कोरोना भएको छ, उनीहरु पिता बन्ने सम्भावना कम हुने गर्छ । यसको दाबी आइआइटी मुम्बईको एक अनुसन्धानमा गरिएको...

३० लाख भन्दा बढीले लगाए बुस्टर डोज खोप

नेपालमा ३० लाख भन्दा बढीले कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) विरुद्धको बुस्टर डोज खोप लगाएका छन् । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयकाअनुसार ३० लाख ४९ हजार ३५९ जनाले बुस्टर डोज लगाएका हुन् । नेपालको...

के गर्मीमा काँचो लसुन खान मिल्छ ? के भन्छ आयुर्वेद ?

लसुनन हाम्रो भान्साको एउटा महत्वपूर्ण हिस्सा हो । खानालाई स्वादिलो बनाउन होस् वा स्वस्थवद्र्धक लसुनको प्रयोग गर्ने गरिन्छ । थुप्रै स्वास्थ्य विज्ञले पकाएको लसुनभन्दा काँचो लसुन थुप्रै गुणा...

गर्मीमा ‘लु’ बाट कसरी जोगिने ?

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले गर्मी बढेपछि सचेत हुन आग्रह गरेको छ । गर्मी मौसममा तातो हावा ‘लु’ ले स्वास्थ्यमा जोखिम पुर्याउन सक्ने भएकाले सचेत रहन स्वास्थ्य मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समीरकुमार...

लुबाट बच्न स्वास्थ्य मन्त्रालयको आग्रह

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले तातो हावा (लु)बाट जोगिन आग्रह गरेको छ । गर्मीयाम बढेसँगै तराईमा तातो हावा चल्न थालेकाले मन्त्रालयले सूचना जारी गर्दै लुबाट बच्न दिउँसो घरबाट ननिस्कन आग्रह गरेको...

सुर्तीजन्य पदार्थमा ६० प्रतिशत कर बढाउन सुझाव

सुर्तीजन्य पदार्थमा कर बढाउँदा अवैध कारोबार बढ्छ भन्ने धारणालाई एक अध्ययन गलत ठहर गरेको छ । नेपाल विकास अनुसन्धान प्रतिष्ठानले गरेको अध्ययनले नेपालमा ०.३३ प्रतिशत मात्र अवैध चुरोट फेला परेको...

मधुमेहका बिरामीले बिहान गर्नुहोस् यो एक काम, ब्लड सुगर नियन्त्रणमा रहने

गर्मीको मौसम चलिरहेको छ र यो मौसममा मानिस यस्तो चिज खान रुचाउँछन् जसमा पानीको भरपुर मात्रा र शरीरका लागि आवश्यक पोषक तत्व समावेश होस् । गर्मीको मौसममा पाइने...

दिनमा आखिर तपाईंले कतिपटक खाना खाने, तीनपटक वा मात्र एकपटक ?

साधारणतया हामी एक दिनमा तीन पटक खाना खान्छौँ – जीवनको नयाँ तरिकाले खाना खाने यो ढाँचामा काम गर्दछ । हामीलाई बिहानको नास्ता दिनको सबैभन्दा महत्वपूर्ण खाना हो भनेर...

महिलाको कुमारीत्व परीक्षणसँग जोडिएका भ्रम, जुन शताब्दीदेखि बनिरहेछ ठूलो समस्याको कारण

एकदिन सर्रासको मेल बक्समा एक अपरिचित युवतीको ईमेल आयो । ती अपरिचितले ‘म कुमारी छु त’ भनेर प्रश्न सोधेकी थिइन् । सर्रासले यस्तो तस्बिर पहिलोपटक देखेकी थिइन् जसलाई...

औलोमुक्त बनाउने अभियानमा आयातित औलोको चुनौती

आयातित औलोका बिरामी बढेसँगै नेपाललाई औलोमुक्त बनाउने अभियानमा चुनौती थपिएको इपिडिमिलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले जनाएको छ । आयातित औलोका बिरामी सात प्रदेशमध्ये कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा बढी देखिने गरेको...

भिटामिन इ को कमीले यी गम्भीर रोगलाई दिन्छ निम्तो, यी लक्षण हुन् कमीका संकेत

साधारणतया हामी भिटामिन ए, बी, सी र डी लाई लिएर सचेत रहन्छौँ तर शरीरमा भिटामिन ‘इ’ वा ‘के’ को कमीले पनि थुप्रै घातक रोगको कारण बन्ने गर्छ ।...

स्वस्थ्य सतर्कता अपनाउन विज्ञहरुको अपिल

मौसम अनुकुल नहुँदा विभिन्न स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्या देखा पर्न थालेको भन्दै विज्ञहरुले विशेष सतर्कता अपनाउन जोड दिएका छन् । जलवायु जन्य परिवर्तनका कारण पछिल्लो समय नेपालमा मौसम एकनासको हुन नसकेको...

दही र मह मिसाएर खानुको फाइदा

दही र मह एकसाथ सेवन गर्नु स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक हुन्छ । दही र मह स्वस्थ शरीरको लागि उत्तम संयोजन मानिन्छ। दहीमा मह मिसाएर शरीरमा प्रोबायोटिकको काम गर्छ । यदि कसैले...

गर्मीमा अनुहारको स्याहार यसरी गरौँ

आफ्नो अनुहारलाई सफा र आकर्षक बनाउने इच्छा सबैलाई हुन्छ । तर मौसम अनुसार अनुहारको स्याहार गर्न नजान्दा कतिपयलाई समस्या भइरहेको हुन सक्छ । मौसम अनुसार अनुहारको स्याहार गर्ने तरिका फरकफरक...

कूल मृत्युदरको ५० प्रतिशत नसर्ने रोगबाट

नेपालमा सबैभन्दा बढी नसर्ने रोगमा खर्च भएको पाइएको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार नसर्ने रोगमा भएको खर्च सबै रोग र स्वास्थ्य समस्यामा भएको कुल खर्चको झन्डै आधा हो । यति...

खाने हैन त मीठो मटन सेकुवा ? (भिडियो)

कालीमाटी चोकबाट करिब ५ सय मिटर पश्चिममा छ, ‘कालीमाटी सेकुवा एण्ड फेमिली रेष्टुरेन्ट’ । करिब १२ वर्षदेखि सञ्चालनमा रहेको यो रेष्टुरेन्टलाई सम्हालिरहेका छन् अर्घाखाँचीका रामप्रसाद पोखरेल । थुप्रै व्यावसायमा संलग्न...

कर्णालीमा ६६ प्रतिशतलाई कोरोनाविरुद्धको खोप

कर्णाली प्रदेश सरकारले १८ वर्ष भन्दामाथिका लक्षित जनसङ्ख्याको ६६ प्रतिशतलाई कोभिड–१९ विरुद्धको खोपको दुवै मात्रा लगाएको छ । सुर्खेतमा बुधबार ‘मुख्यमन्त्री–पत्रकार भेटघाट कार्यक्रम’मा प्रदेश सरकारका पछिल्ला उपलब्धि सार्वजनिक गर्दै मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर...

चौथो लहरको चिन्ता : सङ्क्रमणको जोखिममा ५ देखि ११ वर्ष उमेरका बालबालिका

सरकारले ५ देखि ११ वर्षसम्मका बालबालिकालाई खोप लगाउने बताउँदै आए पनि अझैसम्म उनीहरुले पाएका छैनन् । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले लामो समयदेखि बालबालिकाका लागि कोरोनाभाइरस (कोभिड–१९) विरुद्धको खोप भित्र्याउने प्रक्रियामा...

भारतमा कोरोना सङ्क्रमण बढ्दा नेपालमा बुस्टर डोज लगाउने बढे

छिमकी मुलुक भारत र चीनमा कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) सङ्क्रमण बढेसँगै नेपालमा बुस्टर खोप लगाउनेको सङ्ख्या बढ्न थालेको छ । नेपालमा हाल ६६.४ प्रतिशत नागरिकले कोरोनाविरुद्धको पूर्णमात्रा खोप लगाए पनि करिब...

आधारभूत अस्पताल निर्माण कार्य सुस्त

सरकारले स्थानीय तहहरूमा दुई वर्षभित्र आधारभूत अस्पताल निर्माण गरिसक्ने लक्ष्य राखे पनि निकै सुस्त गतिमा अगाडि बढेको स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयको तथ्याङ्कले देखाएको छ । हाल ६६ वटा मात्रै अस्पताल निर्माणका लागि...

गर्मीमा छालाको यसरी गरौँ ख्याल

पछिल्लो समय गर्मी ह्वात्तै बढेको छ । गर्मी याममा छालामा छिटै सङ्क्रमण हुने चिकित्सकहरू बताउँछन् । गर्मीसँगै धुवाँ, धुलो अर्थात् बाहिरी वातावरणको ख्याल नगरेमा छालामा प्रत्यक्ष असर पुर्‍याउँछ । गर्मीले...

नयाँ वर्षको खान्की : दृश्य लाउन्जको ग्रिल्ड साल्मनको रेसिपी (भिडियोसहित)

तपाईं खानाको पारखी हुनुहुन्छ भने तपाइका लागि एउटा गन्तव्य हुनसक्छ, दृश्य लाउन्ज । नयाँ बानेश्वर स्थित आइप्लेक्स मलको सातौँ तलामा रहेको दृश्य लाउन्ज जहाँँ विभिन्न स्वदेशी तथा विदेशी खानाका परिकारको...

स्वास्थ्य क्षेत्रमा वर्ष २०७८ : बिरामीलाई ‘बेड छैन’ भन्दै जब सरकारले हात उठायो

२०७९ सालको आगमन भइसकेको छ । त्रासदी, संघर्ष, अन्योल आशाको मिश्रित अनुभूति दिलाएर २०७८ सालले बिदा लिएको छ । स्वास्थ्यको क्षेत्रमा २०७८ साल त्यति सुखद् भने रहेन । कोरोनाको...

१३ लाख मात्रा खोपको म्याद सकिँदै

नेपालमा कोरोना विरुद्धको खोप अभियान सुस्त गतिमा सञ्चालन हुँदा खोप खेर जाने सम्भावना बढेर गएको छ । अप्रिलको अन्त्यसम्म अर्थात् वैशाख १७ गतेसम्म जोनसोन र एस्ट्राजेनिकाको १३ लाख मात्रा खोप...

कोरोनाविरुद्धको खोप उपलब्ध भए पनि लक्ष्य पूरा गर्न सकेन सरकारले

सरकारले लक्षित समूहका सबै जनसङ्ख्यालाई चैत मसान्तभित्र कोरोनाभाइरस (कोभिड–१९) विरुद्धको खोप लगाइसक्ने घोषणा गरेको थियो । तर, उक्त समयावधि सकिनु दुई दिन अघिसम्म १८ वर्षमाथिका ८३ प्रतिशत अर्थात् एक करोड...

१२२ वर्ष बाँचेकी महिलाले यी ३ कुरा नियमित खाने गर्थिन्

युके स्थित सिबिडी कम्पनी इडन गेटले संसारको सबैभन्दा उमेरदार व्यक्तिमाथि अध्ययन गरेर उनीहरुको लामो जीवनको राज पत्ता लगाएको छ । उनीहरुको स्वास्थ्य र लामो उमेरको राज जान्नका लागि...

यी ७ चिजमा हुन्छ दुधभन्दा पनि बढी क्याल्सियम, हड्डी बलियो हुने

बच्चाबेलादेखि नै हामीलाई सधैँ दुध खान सल्लाह दिइन्थ्यो । दुधले शरीरको क्याल्सियमको कमी पुरा गर्छ भने यसले हड्डी पनि बलियो बनाउँछ । दुध पक्कै पनि स्वस्थ हुन्छ ।...

हाइब्रिड ‘एक्स ई’ अर्थात् ओमिक्रोनको ‘मिक्सड अप’ भाइरस !

केहि समय अगाडिसम्म कोरोना भाइरसमा देखिने म्युटेसनलाई बढी चासोका साथ हेरिने गरिन्थ्यो । तर भाइरसमा समयक्रमसँगै हुने यस्ता म्युटेसनलाई प्राकृतिक मानिन्छ र तसर्थ देखिनु/हुनु अस्वाभाविक मानिँदैन । सबै म्युटेसन खराब...

यस्ता खानेकुराको सेवनले बढ्छ माइग्रेनको दुखाइ

माइग्रेन एक न्यूरोलोजिकल समस्या हो । यसको कारण टाउकोको एउटा भागमा झन्झनाहट र अत्यधिक पीडा हुन्छ । यो दुखाई केही घण्टा रहन्छ भने कहिले काँही २ देखि ३ दिनसम्म रहन्छ...

शरीरमा खराबी भएपछि देखिने ८ संकेत

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार आधारभूत स्वास्थ्यका ६ प्रकार हुन्छ । जसमा शारीरिक, मानसिक, सामाजिक, भावनात्मक, वातावरण र आध्यात्मिक स्वास्थ्य आदि समावेश हुन्छन् । स्वस्थ हुनका लागि यी सबै तरिकाले स्वस्थ...

यसकारण भरिन्छ पेटमा ग्यास, नगर्नुस् यस्ता गल्ती

पेटमा ग्यास भरिनु सामान्य कुरा हो । पाचन नलीमा हावा भरिएपछि ग्यास बन्न सुरु हुन्छ । सामान्य व्यक्तिले प्रतिदिन १ देखि ४ पोइन्ट ग्यास पास गर्ने गर्छ । पेटमा ग्यास...