विज्ञका कुरा

सुन्दर छालाको लागि पिलिङ : कस्तो अवस्थामा गर्ने ?

कुनै समय थियो छालाको समस्यालाई समस्याको रुपमा नै हेरिँदैन थियो । छालामा केही समस्या भएमा बेवास्ता गरिन्थ्यो । तर अहिले समय फेरिएको छ । छाला हाम्रो शरीरको एक महत्त्वपूर्ण अंग...

पत्तै नपाई लाग्छ यौन रोग : लुकाएर बस्ने होइन, ढिला नगरी अस्पताल जाने

काठमाडौं–कुनै समय यौन रोगीलाई नेपाली समाजले निकै घृणाको दृष्टिले हेथ्र्यो । अहिले यौन रोग र रोगीलाई हेर्ने दृष्टिकोणमा केही सुधार आएको भएपनि समस्याहरु कायमै छन् । जसका कारण समयमा यौन...

बच्चालाई ज्वरो आउँदा के गर्ने, के नगर्ने ?

गर्मी याम सुरुभएसँगै बालबालिकामा विभिन्न रोगहरुले सजिलै आक्रमण गर्छ । अझ वर्षायाममा मौसममा फेरवदल भइरहने हुँदा बालबालिकामा सरुवा रोगको प्रकोप झनै बढी हुन्छ । भाइरल एक प्रकारको सरुवा रोग हो...

पशुबाट मानिसमा फैलिने प्रमुख रोगको रोकथाम

केही सङ्क्रमित रोग पशुबाट मानिसमा सर्ने गर्छन् । तिनलाई पशुजन्य रोग भनिन्छ । मुख्यतः सङ्क्रमित रोग ग्रसित पशुसँग सीधा सम्पर्क, प्रदूषित मासु खानाले, मलमूत्रको सम्पर्कमा आउनाले तथा सङ्क्रमित पशुको दुग्धजन्य...

'नर्मल डेलिभरी सय गुणा राम्रो तर धेरै महिला आफै अप्रेशन रोज्छन्'

नेपालमा पछिल्लो वर्षको तथ्याङ्कलाई हेर्ने हो भने अस्पतालमा डेलिभरी गराउने महिलाहरुको संख्या बढ्दै गएको देखिन्छ । साथसाथै अप्रेशनबाट शिशु जन्माउने महिलाहरुको संख्या पनि बढ्दै गइरहेको छ । जुन आमाको स्वास्थ्यको...

लेजर : फेसन कि बाध्यता ?

हरेक मानिसमा सुन्दर देखिने चाहना हुन्छ । कुनै कारण सौन्दर्यता ह्रास आयो भने मानिस अनेकन उपायको खोजी गर्न थाल्छन् । त्यसैले पनि सुन्दरतालाई आत्मविश्वाससँग जोडेर हेर्ने गरिएको छ । ...

यसकारण हुन्छ मुटुको चाल गडबडी, समयमा उपचार नगरे ज्यानै जानेसम्मको खतरा (भिडियोसहित)

आधुनिक जीवनशैलीसँगै नेपालमा बिरामीको संख्या पनि बढ्दै गइरहेको छ । पछिल्लो समय मुटुसम्बन्धी रोगीहरुको संख्या पनि उल्लेख्य मात्रामा बढेको पाइन्छ । मुटुसम्बन्धी रोगमा पनि मुटुको चाल गडबडी सम्बन्धी समस्या भएका...

मधुमेह बेइमान रोग : ‘यसले चाल नपाइ हान्छ र चाल नपाइ मार्छ’

काठमाडौं–मानिसको जीवनशैलीमा आएको परिवर्तनसँगै विभिन्न रोगले जरो गाड्दै गइरहेको छ । मानिस र समाज जति आधुनिक बन्दै गयो, उतिनै विभिन्न खालका रोगहरुले गाँज्ने खतरा पनि बढ्दै गइरहेको छ । हाल...

डेङ्गुको लक्षण र यसबाट बच्ने उपाय

डेङ्गु एक प्रकारको ज्वरो हो । यो लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने सङ्क्रामक रोग हो । डेङ्गुको भाइरसबाट सङ्क्रमित भएको एडिस रजिस्टाई जातको पोथीले यो रोग सार्छ । यो रोग सार्ने लामखुट्टे...

किन गनाउँछ पसिना ?

शरीरमा पसिना आउनु सामान्य हो । पसिना आएपछि शरीर हल्का भएको अनुभव हुन्छ । तर सार्वजनिक यातायात, पार्टी, सार्वजनिक कार्यक्रम अर्थात् भीडभाड धेरै भएको ठाउँमा त्यही पसिनाले निकै समस्या निम्त्याउँछ...

खतरनाक मैदा, खानुमा काइदा तर गर्दैन है फाइदा

काठमाडौँ । खाजा पसलमा १२ पेज लामो खाजाको लिस्ट पाइन्छ तर हाम्रो मन भने त्यही मम, चाउमिनको वरिपरि घुमिरहन्छ । स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक खानेकुरामा हाम्रो ध्यानै जाँदैनन् । चाउचाउ, चाउमिन,...

फेरियो स्थिति, पहिले रक्तदान भनेपछि मानिस टाप कस्थे !

आजभन्दा करिब ३१ वर्षअघिको घटना हो । मेरा एकजना आफन्त सुत्केरी व्यथाले च्यापेर पाटन अस्पताल भर्ना भए । बच्चा जन्माउने क्रममा उनलाई रगतको आवश्यकता पर्ने भयो । त्यसबेला अहिले जस्तो...

यसकारण लाग्छ झाडापखाला, यो रोगबाट बच्न के गर्ने ?

काठमाडौं– मौसम परिवर्तनसँगै अहिले मौसमी रुघाखोकी र झाडापखालाको बिरामी पनि बढ्दै गइरहेका छन् । प्रत्येक वर्ष झाडापखालाले नेपालको कुनै न कुनै ठाउँमा माहामारीको रुप लिने गरेको छ । झाडापखाला, हैजा...

खतरनाक रोग स्क्रब टाइफसबारे डा. राजनको सुझाव (भिडियो)

स्क्रब टाइफस एउटा घातक सरुवा रोग हो । यो रोग रिकेटसिया तुसुगामुसी नामको किटाणुका कारण हुनेगर्छ । यो रोगको सुरुवात जापानबाट भएको थियो । सन् १९३० मा जापानमा मियाजिमा मिकिनोसुकेले...

थाइराइडको समस्याः नेपालमा पुरुषलाई भन्दा महिलालाई बढी

मलाई त थाइराइड भएछ... मलाई थाइराइड लाग्यो... आजभोलि आमरुपमा सुनिने स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्याहरुमध्येको एक प्रमुख समस्या ‘थाइराइड’ भएको छ । धेरैलाई भ्रम छ थाइराइड भनेको रोग हो ।...

प्लास्टिकका भाँडाले निम्त्याउँदैछ गम्भीर खतरा !

प्लास्टिकका भाँडा हरेकको भान्सामा प्रयोग हुन्छ । हेर्दा चिटिक्क देखिने, काँस, स्टिलजस्ता धातुभन्दा सस्तो तथा सहज उपलब्ध पनि हुने हुनाले हरेक नेपालीको भान्सामा यसले स्थान पाइरहेको छ । तर जति...

‘जीवनशैलीकै कारण हुन्छ कोलोरेक्टल क्यान्सर’

डा. सत्यदीप भट्टाचार्य कन्सल्टेन्ट कोलोरेक्टल तथा जनरल सर्जन डा. सत्यदीप भट्टाचार्य नर्भिक अन्तर्राष्ट्रिय अस्पताल, नेपाल क्यान्सर अस्पताल र निदन अस्पतालमा कार्यरत छन् । कोलोरेक्टल (ठूलो आन्द्रा र मलायसको)...

यस्ता छन् बर्डफ्लुको बेला कुखुराको मासु खाँदा अपनाउनुपर्ने सावधानी

इ.सं. १९९७ मा हङ्कङमा फेला परेको बर्डफ्लु इ.स. २०१३ मा सोह्रौँ वर्ष मनाउँदै छ । प्रत्येक वर्ष यसको सङ्क्रमण नियन्त्रण गर्न गाहो हँुदै गइरहेको स्थिति छ । हालसम्म ६० मुलुकमा...

'पायल्स भनेर बस्दा क्यान्सर पनि हुन सक्छ'

नेपालमा पायल्स रोगीको सङ्ख्या दिनप्रतिदिन बढ्दै गइरहेको छ । पायल्स मलद्वारसँग सम्बन्धित रोग भएकाले धेरैले उपचारमा हेलचेक्र्याइँ गर्ने गरेको पाइन्छ । पायल्स भनेर क्यान्सर पालेर बस्नेको सङ्ख्या पनि कम छैन...

औषधि सेवन गर्दा यी कुरामा ध्यान दिऔँ

काठमाडौं–औषधि बिरामीको उपचारमा सबैभन्दा महत्वपूर्ण मानिन्छ । यदि औषधिको सेवनमा कुनै प्रकारको गल्ती भयो भने यसको सिधा असर बिरामीको स्वास्थ्यमा पर्न सक्छ । त्यसैले औषधि सेवनमा सजकता अपनाउनु अत्यन्त...

पानीका कारण हुने रोगबाट कसरी बच्ने ?

पानी मानव शरीरका लागि अनिवार्य तत्व हो । शरीरमा यसको उपस्थित धेरै अर्थमा जीवनदाता मानिन्छ । त्यसैले जल नै जीवन भनिएको हो । मानिस मात्र हैन, सबै सजीव प्राणीका लागि...

हचुवाको भरमा चिकित्सकलाई समायोजनमा राख्दा समस्या भयो :

विगत पुस २२ गतेदेखि पटक पटक आन्दोलन गर्दै आइरहेका सरकारी चिकित्सक संघले फेरि गएको शुक्रबार चैत्र २२ देखि देशभरको स्वास्थ्य सेवा ठप्प पार्दै आन्दोलनमा उत्रिएको छ । मूलतः कर्मचारी समायोजनका...

डेढ करोड नेपालीको शरीरमा क्षयरोगको किटाणु

विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) का अनुसार ढेड करोड नेपालीको शरीरमा क्षयरोगको किटाणु छ । तर किटाणु हुँदैमा सबै क्षयरोगी नै भइहाले भन्ने चाहिँ होइनन् । हाम्रो शरीरमा रहेको किटाणुले हाम्रो...

विलासी जीवनले हाडजोर्नीसम्बन्धी समस्या निम्त्याउन सक्छ

काठमाडौँ । शरीरका विभिन्न जोर्नी नदुख्ने व्यक्ति कमै होलान । गर्र्धन, ढाड, कम्मर, घुँडा दुख्ने समस्याले धेरैलाई सताइरहेको हुन्छ । शरीरका यी जोर्नीहरू दुख्ने धेरै समस्या हाडजोर्नीसम्बन्धी नै हुन् ।...

जिउँदो छँदा मात्रै हैन, मृत्युपछि पनि महत्त्व हुने दाँत

दाँत हाम्रो शरीरको महत्वपूर्ण अङ्ग हो । तपाईलाई बाँचुन्जेल दाँतले खाना चपाउनेदेखि अन्य धेरै महत्वपूर्ण काममा सहायत गर्दै आइरहेको हुन्छ । दाँत मानिसको सुन्दरताको एउटा महत्त्वूर्ण पाटो पनि हो । जीवित...

डाक्टरको लडाइँ वार कि पारको ! आन्दोलनको शैली र बाटो – राजनीतिक नेताकै !

सरकारी अस्पतालको ओपिडी, खचाखच भरिएर पालो कुरिरहेका बिरामीहरु अनि हस्याङफस्याङ गर्दै अत्यधिक चापका बीचमा पनि बिरामीलाई जाँचेर औषधी लेख्न व्यस्त भइरहेका सरकारी डाक्टरहरु । यो नेपालका सरकारी अस्पतालमा दिनानुदिन देखिने...

मेडिकल काउन्सिलमा निवेदनः अस्पताल तर्साउने हतियार !

आजभन्दा २ वर्ष पहिलाको कुरा हो । सागर (नाम परिवर्तन) नामको बिरामी प्लाष्टिकको पिसाब थैलीनै बोकेर नेपाल मेडिकल काउन्सिलमा आए । उनी बिएण्डबी अस्पतालमा उपचारत बिरामी थिए । सागरको माग...

८० प्रतिशत डाक्टरको ‘प्रेस्क्रिप्सन’ नबुझ्ने :

काठमाडौँ । ठाकुर पोखरेल हाल वीर अस्पतालमा फार्मेसी सञ्चालन गर्दै आइरहेका छन् । उनको फार्मेसीमा औषधि लिने आउने बिरामीमध्ये १० देखि १५ जनाको प्रेस्क्रिप्सन नबुझ्ने भेटिन्छ । त्यस्तो स्थिति आउँदा...

बेलैमा उपचार गरे निको हुन्छ क्यान्सर तर ८० प्रतिशत रोगी ढिलो गरी आउँछन् अस्पताल

आज विश्व क्यान्सर दिवस । क्यान्सरसम्बन्धी जनचेतना जागृत गर्नका लागि विश्वभरनै यो दिवसको अवसरमा विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरिन्छ । नेपालमा पनि क्यान्सर दिवसको अवसरको विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरिन्छ । क्यान्सर...

बाथ : समयमै उपचार नगरे शरीरका धेरै अङ्गलाई असर पुर्‍याउन सक्छ

काठमाडौँ । सामान्यतयाः बाथलाई जोर्नीसम्बन्धी रोगको रुपमा मात्रै लिइन्छ । यो रोग लाग्नेको संख्या यति नै छ भन्ने तथ्याङ्क नभए पनि समस्यामा धेरै नागरिकहरु छन् । बाथले शरीरको रोग...

चोक चोक, गल्ली गल्लीमा जमराको जुस

अहिले जमराको जुस निकै चर्चामा छ । हरेक रोगको अचुक उपचार कै हदसम्म जमराको जुस सेवनको प्रचारप्रसार भइरहेको छ र मानिसहरुले त्यसमाथि अन्धधुन्ध विश्वास पनि गर्न थालेका छन् । त्यही...

यसकारण हुन्छ ब्लड क्यान्सर, कसरी बच्ने ?

काठमाडौँ । क्यान्सरको कारणले नेपालमा दैनिक ज्यान गुमाउनेको संख्या बढ्दै गइरहेको छ । नेपालमा मात्रै होइन विश्वमै क्यान्सरको कारण वर्षेनी लाखौँले ज्यान गुमाउने गरेका छन् । क्यान्सर मानव शरीरमा...

सावधान ! सूर्तिजन्य पदार्थको सेवनले तपाईँको स्वास्थ्यमा पुर्‍याउँछ यस्तो असर

काठमाडौँ –सूर्तिजन्य पदार्थ मानव स्वास्थ्यको लागि हानिकारक छ । शरीरमा लाग्ने विभिन्न रोगको प्रमुख कारक सूर्तिजन्य पदार्थ नै भएको चिकित्सकहरुले बताउँदै आएका छन् । तरपनि नेपालमा सूर्तिजन्य पदार्थ सेवन...

‘कस्मेटिकले छाला रोग बढायो’

आधुनिक जीवनशैली, खानपिन र तनावका कारण छालासम्बन्धी रोग दिनानुदिन बढ्दै गइरहेको छ । छालामा हुने सामान्य समस्यालाई प्रायः हेलचेक्र्याइँ गरिन्छ । समस्याले गहिरो रूप नलिएसम्म चिकित्सक कहाँ जाने बानीको कमीले...

एकैपटक दशैँभरलाई पुग्ने मासु पकाउनु गलत

काठमाडौं–दशैँको समयमा खानपानमा धेरै ख्याल गर्नुपर्ने हुन्छ । आफ्नो स्वास्थ्य कस्तो राख्ने भन्ने कुरा हामीले खाने खानापानमा भरपर्छ । अझ दशैँमा खानपानमा विशेष ध्यान दिनुपर्ने हुन्छ । महत्वपूर्ण कुरा...

दशैँ खानपिन : डाक्टर भन्छन्, ‘रातोभन्दा सेतो मासु खानु’

काठमाडौँ । हिजोआज प्रायः सबैको भान्सामा मासु पाक्ने गर्छ । अन्य समयभन्दा दशैँमा मासुका परिकारलाई विशेष महत्वका साथ हेरिन्छ । दशैँमा मासु खुवाइको मज्जा नै छुट्टै हुने धेरैको भनाइ छ...

यसरी मुटु स्वस्थ राख्नुस् र हृदयघातबाट बच्नुस्

काठमाडौँ । पछिल्लो समय नेपालमा मुटु रोगीको संख्या बढ्दै गइरहेको छ । सँगै हृदयघात हुनेको संख्या पनि । जसको कारणले धेरैको ज्यान गएको छ । मुटु रोग विशेषज्ञहरुको सल्लाहलाई मान्ने...

शल्यक्रिया गर्दा बिरामीलाई बेहोस किन बनाइन्छ ?