ऐना नभएको भए के हुन्थ्यो होला ? कहिले यस्तो सोच्नुभएको छ ? ऐना हाम्रो जीवनको महत्वपूर्ण हिस्सा हो, यो कुरा हामी सबैलाई थाहा छ । हामी कस्तो देखिएका छौँ, कस्तो देखिनुपर्छ, आफूलाई प्याम्पर गर्न, आफ्नो ख्याल राख्न हामीलाई ऐनाले नै सिकाएको हो । आज हामी यसको आविष्कार बारे जानकारी दिँदै छौँ ।

ऐनाको आविष्कार सन् १८३५ मा भएको थियो । जर्मन रसायन विज्ञानी जस्टस वान लिबिगले सिसाको सतहमा मेटालिक सिल्भरको पातलो पत्र लगाउने तरिका आविष्कार गरेका थिए । यसअघि ऐना प्रचलनमा थिएन । विशेषगरी गरिबहरुसँग ऐना हुँदैनथ्यो । मानिसहरु पानीमा आफ्नो छायाँ हेर्ने गर्दथे । त्यो समयमा ऐनालाई विलासी सामान मानिन्थ्यो ।

सुरुवाती ऐना जुन निकै दुर्लभ थिए, पालिस गरिएका ओब्सिडियनद्वारा बनेका हुन्थे । जानकारीका अनुसार यस्तो खालको ऐनाको प्रयोग ८ हजार वर्ष अघि एनाटोलियामा गरिन्थ्यो जसलाई अहिले टर्की भनिन्छ । प्राचिन मेक्सिकोका मानिस पनि यस्तै तरिकाको प्रयोग गर्दथे । यद्यपि, ती दिनहरुमा ऐनालाई जादुई उपकरणको रुपमा हेरिन्थ्यो जसमार्फत् देवता र उनीहरुको पूर्वजको दुनियाँ हेर्न सकिन्थ्यो ।

The obsidian mirror can be considered the most important in the cult of the deity Tezcatlipoca, whose name translates from Nahuatl as "smoking mirror". The MNCN preserves one of the sixteen pre-Columbian obsidian mirrors that are kept in different museums in Europe and America. pic.twitter.com/fTwENbBrFU

— MNCN Colecciones (@MNCN_Col) September 1, 2020

तामालाई पालिस गरेर बनाइएको सिसा मेसोपोटामिया (अब इराक) बाहेक इजिप्टमा ४००० देखि ३००० ईसा पूर्वको आसपास बनाइएका थिए । यसको करिब हजार वर्षपछि दक्षिण अमेरिकामा पालिस गरिएको ढुङ्गाबाट ऐना बनाइएका थिए । पहिलो शताब्दि ईस्वीमा, रोमन लेखक प्लिनी द एल्डरले काँचको ऐनाको कुरा गरेका थिए । यद्यपि, त्यसमा आजकाल ऐनाजस्तै प्रतिबिम्ब देखिँदैनथ्यो । तस्बिर स्पष्ट हुँदैनथ्यो र ती निकै साना पनि हुन्थे ।

आफ्नो अनुहार स्पष्ट तरिकाले हेर्नका लागि मानिसले सन् १८३५ सम्म प्रतीक्षा गर्नुपरेको थियो । यद्यपि, उनीहरु यसमा पनि खुसी थिएनन् । सन् १९३५ मा पपुआ न्यु गिनीका ज्या हाइड्ले आफूसँग एउटा ऐना ल्याएका थिए । यो ती वस्तुमध्ये एक थियो जसको व्यापार गर्ने योजना उनले बनाएका थिए ।

ऐना हेर्ने पहिलो व्यक्तिको नाम हो – तेबिली । उनले ऐनालाई निकै मोहसँग हेरे । त्यसपछि उनका इलाकाका सरदार–पुयाले यसमा आफूलाई हेर्न चाहे । ऐनामा आफूलाई देखेपछि उनी चकित परेर उफ्रिए । उनले तेबिलीलाई ऐना समात्न लगाएर भिन्न भिन्न एंगलले, टाढा र नजिकबाट आफ्नो प्रतिबिम्ब हेरे ।

त्यसपछि उनले यो कुरा मनुष्यका लागि निकै खतरनाक भएको बताए । उनले तेबिलीलाई उक्त ऐना फिर्ता गरिदिन भने जसलाई ज्याक हाइड्सले आफ्नो अपमान ठाने । पुयाको मान्यता यो थियो कि ऐना कुनै जादुई चिज हो जसलाई उनका पूर्वजले ल्याएका थिए । जबकी ज्याक हाइड्सले भने पुया एक जादुगर भएको र उनले आफ्नो शक्तिले इलाकाका अन्य सदस्यलाई नियान्त्रण गर्ने गरेको बताउने गर्दथे ।

Mirrors Were Invented Surprisingly Latehttps://t.co/gizabuaVCX pic.twitter.com/SGegx9vHvb

— IFLScience (@IFLScience) April 27, 2022