संरक्षणको पर्खाइमा लिगलिगकोट

एक्सक्लुसिभ स्टोरी Unicode Converter

युनिकोड

मिति रूपान्तरण

सोमबार, ०७ असोज २०८१

ताजा

ताजा
लोकप्रिय

२४ घन्टाका ताजा अपडेट

फोटोफिचर

संरक्षणको पर्खाइमा लिगलिगकोट

सुवास श्रेष्ठ

आइतबार, १२ चैत २०७९

गोरखा । समुद्री सतहबाट १४४१ मिटर उचाइमा रहेको लिगलिगकोट एकीकृत नेपालको अवधारणा बीजारोपण भएको स्थान मानिन्छ । गोरखाको बजारबाट केही घण्टाको दुरीमा रहेको लिगलिगकोटमा पहिलाको दरबारका केही अंश मात्रै बाँकी छन् । यहाँ हेर्ने हो भने अझै पनि एकीकरण पूर्व निर्माण गरिएका दरबारका संरचना देखिन्छ ।

स्थानीयको सक्रियतामा यहाँका गढीहरू नामकरण गरिएको भए पनि पहिलाको दरबार कस्तो थियो र कति क्षेत्रफलमा फैलिएको थियो भने यकिन जानकारी भने पाइँदैन । मर्स्याङ्दी नदी तर्फ फर्किएका दुई- ठुलो र मूल गढका पर्खाल र पहिला नै निर्माण गरिएका पथले पहिला दरबार रहेको पुष्टि गरे पनि दरबार कस्तो थियो र के सामाग्रीबाट कसरी निर्माण गरिएका थिए भन्ने विषयमा अध्ययन गर्न पुरातत्त्व विभागले ध्यान दिएको पाइँदैन ।

अहिले डाँडाको टुप्पोमा रहेको गढी वरपर दरबारका भग्नावशेष देख्न सकिन्छ । परापूर्व कालदेखि नै राजा तथा शासकहरूले काली भगवानको पूजा गर्ने गरेको प्रचलन अनुसार नै यहाँ पनि डाँडाको शिरमा कालिका मन्दिर छ जहाँबाट हरेक वर्ष फूलपातीको दिन हनुमानढोकामा रहेको दसैँघरमा पनि फूलपाती ल्याउने गरिन्छ ।

१६ औँ शताब्दीमा घले राजाहरूले शासन गर्ने गरेको लिगलिग राज्यको राजधानी लिगलिगकोट थियो । त्यस समयमा घले राजाहरूले हरेक वर्ष नयाँ शासक चुन्नको लागि दौड आयोजना गर्ने गर्दथे ।

द्रव्य शाहले पनि उक्त दौडमा भाग लिएको र जित पश्चात् नयाँ राजा चुन्नको लागि आयोजना गर्ने गरिएको उक्त दौड नै बन्द गराएर नेपालको एकीकरणको जग बसाउन सघाएको पनि विश्वास गरिन्छ । सन् २०१० देखि सुरु भएको उक्त दौड हरेक वर्ष दसैँको समयमा दौडको आयोजना गर्ने गरिन्छ । लिगलिगकोटको प्रचार एवं प्रवर्धन गर्नको लागि सुरु गरिएको लिगलिगकोट दौडमा प्रथम हुनेले अहिले पनि राजाले जस्तै सम्मान पाउने स्थानीयहरू बताउँछन् ।

इतिहासका अलवा लिगलिगकोट क्षेत्र हिमशृङ्खला तथा पर्यावरण अवलोकनको लागि एक उत्कृष्ट गन्तव्य हो । मौसम खुलेको समयमा करिब १५० किलोमिटरसम्म प्रस्ट देख्न सकिने हिमशृङ्खला र पहाडी भूभागले यहाँ पुग्ने जो कोहीलाई पनि लोभ्याउँछ । लिगलिगकोट दरबारदेखि चेपे खोला दोभान र फेरी लिगलिगकोट नै फर्किने यो दौड चलिरहँदा मौसम खुलेको समयमा मनासलुदेखि धौलागिरि हिमालसम्म देख्न सकिन्छ ।