मेरो खाना
विशेषतः दालभात नै खाने गर्छु । स्वास्थ्यका निम्ति तीतो, पीरो मन पर्दैन । खानकै लागि रेष्टुरेन्ट जाने बानी छैन । भारतमा रहँदा खाना पकाउन अल्छी लाग्दा रेष्टुरेन्ट जान्थें । तीतो, पीरोबाहेकका खानेकुरा माग्थें । पकाउने रुचि छ । १० वर्षसम्म भारतमा रहँदा आफैंले पकाएको थिएँ ।

मेरो पोसाक
भूमिगतकालमा सेतो कमिज र कालो पाइन्ट लगाउँथें । हिजोआज कोट पाइन्ट लगाउँछु । १० वर्षअघिका कोट लगाउँदै आएको छु । पोसाकमा साह्रै कम खर्च गर्छु । धेरैजसो कपडा किनेर सिलाउँछु । कपडा सुहाउने भए पुग्छ । भादगाउँले टोपी लगाउँछु ।

मेरो फिटनेस
पहिले शारीरिक अभ्यास गर्थें । हिजोआज छुटेको छ । ‘मर्निङवाक’ निस्कन छाडेको पनि तीन÷चार महिना भइसक्यो । घुँडामा समस्या देखिएपछि थेरापी गर्दै आएको छु ।

मेरो अध्ययन
हिजोआज साहित्य पढ्दै छु । हृदयचन्द्रसिंह प्रधान र बालकृष्ण सम पढ्न जाँगर चल्छ । लेख्ने काम ठप्पप्रायः छ । किताबमा खर्च घट्दै गएको छ । घरको पुस्तकालयमा झन्डै दुई किताब होलान् ।

मेरो घुमफिर
यदाकदा घुमफिरमा निस्कन्छु । नेपालका ४० बढी जिल्ला टेकेको छु । पाँच÷सात देश पुगेको छु । घुमेकामध्ये उत्तर कोरिया असाध्यै मन पर्यो । एकपटक क्युबा र भियतनाम पुग्न पाए हुन्थ्यो भन्ने लागेको छ ।

मेरो फुर्सद
कहिलेकाहीं दिक्क लाग्दा आराम गरेको समयलाई फुर्सद भन्दा हुन्छ । फुर्सदको समय साहित्यिक पुस्तक पढेर सदुपयोग गर्छु । घरपरिवारलाई समय दिन नसक्नु मेरो कमजोरी हो । केही समयअघि सपरिवार चिनियाँ क्रान्तिसम्बन्धी फिल्म हेर्न वाराही मुभिज पुगेका थियौं ।

मेरो खेलकुद
त्यतिबेला क्याम्पस लेभलसम्म फुटबल, भलिबल र टेबलटेनिससमेत खेल्थें । फुटबलको क्याप्टेन थिएँ भने भलिबलमा रेज खेलाउँथे । त्यतिबेलाको एनआरटी क्लब मन पथ्र्यो । सोही क्लबको ‘सी’ ग्रेडमा खेल्थें । क्रिकेट हेर्न दिक्क लाग्छ ।

मेरो मोबाइल
मोबाइल प्रयोगमा ल्याएको छैन ।

मेरो टेलिभिजन
टेलिभिजनमा समाचार बढी हेर्छु । प्रायः बिहान बेलुका टीभी हेर्ने साइत जुर्छ । घरमा एलजीको टीभी छ, ‘साइज’ थाहा छैन ।

मेरो चलचित्र
पछिल्लो समय चिनियाँ क्रान्तिसम्बन्धी फिल्म हेरेको थिएँ । विद्यार्थीकालमा हलसम्म पुगेर फिल्म हेर्थें । गुरु दत्तको अभिनय अहिले पनि सम्झिरहेछु ।

मेरो रोग
रक्तचापले समातेपछि औषधि सेवन गरिरहेको छु । घुँडाको समस्या छ । सालिन्दा ‘होलबडी चेकअप’ गर्न कन्जुस गर्दिनँ ।

मेरो भाषणशैली
भाषण गर्दा उग्र कुरा गर्न र झुटो बोल्न मन पर्दैन । विषयवस्तुलाई व्यवस्थित तरिकाले राख्ने कोसिस गर्छु । भाषणशैली प्रोफेसरको जस्तो जानकारीमूलक हुनुपर्छ । मैले मेरो आफ्नो मुख त देख्दिनँ भाषणशैली कसरी थाहा पाउनु ? त्यो त सुन्नेलाई मात्रै थाहा होला । भाषण गर्दा विषयवस्तुको गहिराइसम्म पुग्ने कोसिस गर्छु । बोक्रेताल मन पर्दैन । भाषण गर्नुअघि कहिलेकाहीं तयारी गर्छु ।

मेरो मापसे
नेवार समुदायको भएकाले पहिले गरे पनि हिजोआज मापसे गरेको छैन । घरेलुबाहेक विदेश जाँदा शोभा बढाइदिनकै लागि भए पनि धेरै कम पिउँथें । पिउँदा दुई पेगसम्म पिएको सम्झना छ ।

मेरो संगीत
सन् १९७० देखि ८० सम्म भारतमा रहँदा गीत/संगीत सुनेको हुँ । भारतमा रहँदा उषा मंगेशकरले गाएको नेपाली गीत बंगालीलाई सुनाउँदा ऊ त बंगाली हुन् कसरी नेपाली गाइन् भन्दा हामी दुवै हाँसेका थियौं । अम्बर गुरुङ, नारायणगोपालका आवाज श्रवणीय लाग्छ ।

मेरो भूल
भनिन्छ– राजनीतिमा लाग्नु नै भूल हो । तर, मलाई त्यस्तो लाग्दैन । राजनीतिमा लाग्नु तिम्रो भूल हो भन्नेलाई त्यो मेरो कर्तव्य हो भनेर जवाफ दिने गरेको छु । म राजनीतिशास्त्रको प्राध्यापक बन्ने ध्याउन्नमा थिएँ । क्याम्पसका साथीहरू पक्राउ पर्दा छुटाउन दौडधुप गर्नुपथ्र्यो । बिस्तारै राजनीतिमै रमाउन थालेछु ।

मलाई घुस खान नपर्ने पेसा मन पथ्र्यो । राजनीतिशास्त्रको प्राध्यापक बन्ने सपना पूरा नभए पनि लेखक बने घुस खान पर्दैन भनेर ‘भियतनाय परिचय’ नामक किताब लेखें । प्रतिबन्ध लगाइयो । त्यसपछि चीन पुग्दाको अनुभूति सँगालेर ‘चीन यात्रा’ प्रकाशित गरें । त्यो पनि प्रतिबन्धित भयो । तर पनि विचलित भइनँ ।

विद्यालय पढ्दा सिद्धपोखरीमा पौडी खेल्न जान्थ्यौं । बिहानको कक्षा थियो । टिफिन टाइममा पौडी खेल्न गए पनि फर्कंदा कक्षा छुटिसकेको हुन्थ्यो । एक दिन पौडी खेलिरहेको गुरुले हेरिरहेका रहेछन् । पोखरीबीचमा पुगेपछि सहपाठी साथीहरूले डुंगा पल्टाइदिए । मलाई पौडिन राम्ररी आउँदनथ्यो । दक्षिणतिर क्रस गर्न खोजेको भए म डुब्थें होला तर संयोगले उत्तरतिर हाम्फालेर ज्यान जोगाएको गुरुले देखेछन् । विद्यालय पुगेपछि एक चड्कन लगाउँदै गुरुले भने, ‘मैले किन चड्कन लगाएँ थाहा भयो ?’ मैले थाहा भएन भनें । गुरुले फेरि भने, ‘पोखरीमा डुबेर तिम्रो ज्यान गएको भए को जिम्मेवार हुन्थ्यो ।’

मेरो घर
म बस्दै आएको घर १२ वर्षअघि बनाएको हो । घर बनाउँदा ५० प्रतिशत पुख्र्यौली र ५० प्रतिशत श्रीमतीको लगानी परेको छ ।

मेरो राशी
मेरो राशी सिंह हो । ग्रहदशा दुःख पाउने छ । ग्रह र नक्षत्रको फलप्रति विश्वास छैन ।

मेरो सौन्दर्यचेत
कहिलेकाहीं कपालमा तोरीतेल लगाउँछु । जाडो मौसममा अनुहार सुख्खा हुने भएकाले क्रिम प्रयोग गर्छु ।

मेरो प्रेम
आफन्तकहाँ भक्तपुर आउँदा उनलाई देखादेख भयो । कुराकानी भयो । उनले हुन्छ भनिन् । त्यसपछि उनी घर फर्किन् । पछि मागीबिहे गर्यौं । ‘क्याम्पस लेभल’ मा प्रेम त गरियो नि । तर, बिहे गर्ने उद्देश्यले होइन । कम्युनिस्ट आन्दोलनमा लागेपछि दुःख पाइन्छ । आफूले त पाइएला तर परिवारलाई दुःख दिनुहुँदैन भन्ने थाहा थियो ।

मेरो सपना
सपना नदेख्ने को होलान् र । मैले पनि सपना देखेको छु । नेपाली समाजलाई समाजवादी समाजमा रूपान्तरण गर्ने सपना छ । त्यतिमात्रै होइन, मुलुकलाई साम्यवादी समाजमा रूपान्तरण गर्न कति जाती हुन्थ्यो ।
नेपकिपासम्बद्धलाई राजनीतिक रूपमा सचेत गराउँदै जनताको सेवा गर्नेबाहेक पदीय लोभ छैन । भक्तपुरबारे किताब नै प्रकाशित गरेका छौं । पुस्तकमा भक्तपुरको कलासंस्कृति जगेर्ना गर्दै आधुनिक जीवनशैलीको परिकल्पना गरिएको छ ।

मेरो मृत्यु
मृत्यु अन्तिम सत्य हो । भौतिक वस्तुमा सबैको अन्त्य हुन्छ । मृत्यसँग डर लाग्दैन । लाग्ने हो भने त राजनीतिमा लाग्दै लाग्दिनथें ।

सन् १९७९ को कुरा हो । किसान सम्मेलन सकिएको थियो । सम्मेलनमा दुइटा विचार राखेको थिएँ । पहिलो आन्दोलनका विभिन्न रूप प्रयोग गर्ने र अर्को सशस्त्र आन्दोलन, अपहरण आदि/आदि ।

भारतको गोरखपुरमा सुतिरहेको थिएँ । अचानक ठूलो आवाज सुनें । कोठाभरि धूवाँ नै धूवाँ थियो । सास फेर्न गाह्रो भयो । नजिकको मेडिकलमा सामान्य उपचार गरियो । त्यहाँबाट सरकारी अस्पताल ‘रेफर’ गरे । घटनाको वास्तविकता सोधियो । गोरखपुर पुगेको १५ दिनजति भएको थियो कसलाई शंका गर्ने । घटनाको छानबिन भए पनि वास्तविकता पत्ता लागेन । आफूले थालेको काम सकिएको अवस्थामा मृत्यु होस् भन्ने चाहना छ ।