हाम्रो शास्त्रीय वचन छ, ‘मातृदेवो भव, पितृदेवो भव ।’ अर्थात् मातापिता नै देवता हुन् । वेदहरूमा मातालाई पृथ्वीको र पितालाई आकाशको संज्ञा दिइएको छ– तन्माता पृथिवी तत्पिता द्यौ । अर्थात्, आमा पृथ्वी हुन् भने ...
एउटा हिउँदमा, नवराज लम्सालकी आमाले मल बोक्दै थिइन् धादिङको ज्यामरुङस्थित घरनजिकैको बारीमा । नवराज त्यस्तै ६–७ वर्षका थिए । उनलाई पनि आमाको रेखदेखको खाँचो थियो । आमाले उनलाई आँगनको पर्खालमा...
‘आमा’ को बारेमा संसारमा यति धेरै वर्णन गरिएको छ कि भनी साध्य छैन । ‘आमा’ एउटा यस्तो शब्द हो, जुन उच्चारणमा सम्मान र न्यानोपन महसुस हुन्छ । आमाको बिषयमा जति...
बाथरुम जाँदा अकस्मात आमालाई श्वासप्रश्वासमा बाधा भएछ, बाबु भनेर कराउनुभयो । म पुग्नुभन्दा पहिला मेरी श्रीमती पुगिन्, तुरुन्तै उहाँलाई अस्पताल लग्यौँ । आईसीयू र भेन्टिलेटरमा राखियो । बाँच्ने आशा नदेखेपछि...
काठमाडौँ । लाल्तीदेवी रामका श्रीमान् (जुगुल महरा राम)ले साउदी जानका लागि चार वर्षअघि अढाई लाख रुपैयाँ ऋण लिएका थिए, तीन गुणा बढी (साढे सात लाख रुपैयाँ)को कागज गरेर । कम्पनी...
काठमाडौँ । दर्जनौँ म्युजिक भिडियो अभिनय, सोही हाराहारी मिडिया अन्तर्वार्तामा छाउँदा पनि हिट नहुने थुप्रै व्यक्ति छन्, नेपाली कलाक्षेत्रमा । उनी भने एक म्युजिक भिडियोबाट रातारात चर्चित भएकी छन् । ...
लोक चित्रकारको एकल कला प्रदर्शनी ठमेलको मोना (म्युजियम अफ मोर्डन आर्ट) कला संग्रहालयमा प्रदर्शित भइरहेको छ । लोक चित्रकार यस्ता कलाकार हुन्, जो नेपाली परम्परागत कला पौभाचित्र सिर्जना गर्छन् ।...
सारीको घुम्टो ओढेका महिलाहरू ताँती बनेर सडकमा निस्कन्थे र कोणसभा सुन्नका लागि जत्थामा परिणत हुन्थे । यही नै हरवाचरवा अधिकार यात्राको एक प्रकारको सौन्दर्य लाग्थ्यो । यद्यपि, घुम्टो प्रथाको कथाक्रमभित्र...
सिरहा । टाटी र टिनको छानो भएको झुपडीले दुई धुरजति जग्गा ओगटेको होला । ऐलानी जग्गामा बनेको आफ्नो घरले कति जमिन ओगटेको छ भन्ने झुपडीधनी ४५ वर्षीया कबुतरी सदायलाई थाहा...
धर्म, संस्कार, संस्कृति र सिमानाले जोडिएका दुई देशको सम्बन्धलाई थप प्रगाढ बनाउन फिल्म कस्तो माध्यम बन्न सक्ला ? हामीकहाँ यस्तो बहस आम रूपमा भएको पाइँदैन । १९ चैतको साँँझ...
काठमाडौँ । साहित्य जगत्मा पछिल्लो समय पुरस्कार स्थापना र वितरण गर्नेको होड चलेको छ । हरेक दिनजसो पुरस्कार वितरणका हुँदा एकै वर्षमा हजारौँ पुरस्कार वितरण हुने गरेका छन् । ...
कलाकार अशोक शर्मा साथी विष्णुगोपाल श्रेष्ठमार्फत गणेशमान सिंहलाई भेट्न गएका थिए । देख्नेबित्तिकै गणेशमानले ‘दीपक थापाजी’ भन्दै अशोकलाई धाप मारे । अशोकले आफ्नो वास्तविक परिचय दिनैपर्यो– मेरो नाम अशोक शर्मा...
६३ वर्षीया शान्तादेवी थपलिया अघिल्लो साता (३ चैतमा) सिंहदरबार वैद्यखानामा उपचारका लागि आएकी थिइन् । युरिक एसिड र बाथरोगबाट पीडित उनलाई उनको गाउँ (धादिङको बेनीघाट रोराङ गाउँपालिका– ७) का एक...
कलाकार जोडी (इशान परियार र सविता डंगोल)ले भर्खरै (मार्च ३–३१ मा) सिद्धार्थ कला दीर्घामा ‘कम्प्याटिबल थट्स’ शीर्षक दिएर युगल कला प्रदर्शनी गरे । पछिल्लो समय हरेक वर्षजस्तो कला प्रदर्शनी गर्दै...
श्री माननीय मन्त्रीज्यू, महाप्रबन्धक तथा साथीहरू ! आज चलचित्रको विषयमा यत्रो ठूलो सभा भइरहेको छ, यो साह्रै हर्षको कुरा हो । पहिले यो सपनामा पनि हामीले देख्न सक्दैनथ्यौँ तर...
लीलाको हाँसो प्रतिध्वनित हुन्छ ? होइन, मञ्चको अर्को छेउमा पारुको उन्मुक्त हाँसो गुञ्जन्छ । यो हाँसोले दर्शकलाई एक प्रकारको दुविधा, भय र विस्मय भावमा लैजान्छ– अब के हुन्छ ? अर्को...
६ महिनाको छोरो च्यापेर धर्नामा बसेकी कल्पना धानुकलाई आफ्नो उमेर थाहा छैन । उनले भनिन्, ‘उमेर भन्न त नागरिकता हेर्नुपर्छ ।’ उनी अर्को पाँच वर्षको छोरालाई घर (धनुषाको सबैला–१२)मा छाडेर, ११...
१९५८ वैशाख २४ गते सोमबार गोरखापत्रको पहिलो अंकमा विज्ञापनरूपी सूचना छापिएको थियो, ‘वैशाख २६ गते मंगलबार साँझ टुँडिखेलमा चलचित्र हेर्न आउनू ।’ गोरखापत्रको पहिलो अंकमै यस्तो विज्ञापन छापिएकाले त्यसभन्दा...
राजनीतिक परिस्थितिहरू आफ्ना ठाउँमा छन्, युद्धरत माओवादीलाई शान्तिप्रक्रियामा ल्याएको श्रेय तत्कालीन कांग्रेस सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई जान्छ, यसका लागि उनी ‘संसद पुनस्र्थापना’को एकसूत्रीय अडानमा रहे । २०५९ जेठ ८ गते...
काठमाडौँ । सरकारले मधेसको बाटोलाई स्तरोन्नति गरी पूर्व पश्चिम जोड्ने वैकल्पिक मार्गको रुपमा विकास गर्न एक दशक अघि ‘हुलाकी राजमार्ग’ निर्माण थाल्यो । आयोजनाको निर्माण गति सुस्त हुँदा यसको लागत...
काठमाडौँ । पछिल्लो समय खासगरी सर्वसाधारणका कथालाई चिनियाँ फिल्ममा ल्याउने गरिएको छ । जस्तो : सन् २०१८ मा प्रदर्शन भई थुप्रै अवार्ड हात पारेको फिल्म ‘डाइङ टु सर्भाइभ’ । ...
कलाकार तथा क्युरेटर सरिता डंगोलले पाँच वर्षअघि ललितपुरको मिखाबहालमा अवस्थित बगलामुखी मन्दिर परिसरनजिकै ‘नेवा छेँ’ ग्यालरी सञ्चालनमा ल्याएकी थिइन् । बीचमा बन्द रहेको यो ग्यालरी पुनः सञ्चालनमा आएको छ, भर्खरै...
काठमाडौँ । नेपाली कांग्रेसका युवा नेता एवं प्रतिनिधि सभा सदस्य रामहरि खतिवडा दोस्रो पटक प्रतिनिधि सभा सदस्यको भूमिकामा छन् । ओखलढुङ्गाको तत्कालीन थाक्ले गाविस वडा नम्बर २ मा २०२६ साल पुस...
काठमाडौँ । हामी अधिकांशले साना केटाकेटीसँग सजिलै सोध्छौँ– ‘तिम्रो गर्लफ्रेन्ड वा ब्वायफ्रेन्ड छैन, को हो ?’ यस्ता प्रश्नले उनीहरूलाई कस्तो मानसिक असर गर्छ भन्ने हामीले सोच्दैनौँ । मनोविद् गंगा पाठक भन्छिन्,...
श्री ५ महाराजाधिराज, श्री ५ बडामहारानीहरू, एवं उपस्थित महिलावृन्द र महानुभावहरू ! यो वर्ष हाम्रो राष्ट्रिय जीवनमा ठूलो महत्त्वको छ । यद्यपि ईशाको उन्नैसौँ शताब्दीको प्रारभ्मदेखि नै विश्वका महान्...
नौमतीबाजा बजाउँदै जन्ती आउँछन् । विवाह मण्डपको छेउमा उभिएर पुरेत बोल्छन्, ‘स्वयम्बरको बेला भयो, बेहुलीलाई निकालौँ ।’ पुरेतकै निर्देशनमा जन्ती पर्सने कार्य हुन्छ । मण्डपमा दुलहा र दुलहीलाई राखेर विवाह...
हामी आँखामा गुराँस र हत्केलामा सुनगाभा लिएर जन्मिरहेछौँ, हामी हृदयमा सगरमाथा र खुट्टामा पहाड लिएर उठिरहेछौँ त्यसैले चन्द्र र सूर्य छोएर भन्न सक्तछु म आफ्नो देशको छहरामा हुन्छ म आफ्नो...
धनगढी । बेलौरी नगरपालिका–७ पौलाहा, कञ्चनपुरकी ३३ वर्षीय सुनिता चौधरी (सानु) आफ्नो जीवनमा आएको उतारचढाव स्मरण गर्दा क्षणभरमै भावुक हुन्छिन् । पहिलो पतिको देहान्तपछि काखे छोराको पालनपोषणको पूर्ण जिम्मेवारीसँगै पति...
काठमाडौँ । नारी दिवसको संघारमा (मंगलबार) नेपाल समाजवादी पार्टीले नारीमाथि हुने हिंसाका सन्दर्भमा दुई प्रस्तुति सहितको कार्यक्रममा गर्यो । कार्यक्रममा कविता राईले प्रविधि तथा इन्टरनेटका माध्यमबाट महिलामाथि हुने हिंसा, विभेद,...
हामीले होलीलाई रङको पर्वका रूपमा मनाउँछौँ, अर्थात् यस पर्वमा विभिन्न रङ अनुहारमा दलेर रमाइन्छ । रङ मानिसका लागि प्रकृतिप्रदत्त छ । प्रकृतिका विभिन्न वस्तुका रङ, फूलहरूको रङ र आकाशमा...
काठमाडौँ । बितेको जवानीले वर्तमानको वृद्धावस्थासँग निहुँ खोज्दैछ– ‘कसले कसलाई बचाएको छ, त्यो त देखिरहेको छ सारा संसारले । म नभई तिमीले सास पनि फेर्न सक्दिनौँ । जुन दिन मलाई...
भित्तेचित्र भन्नाले भित्तामा चित्र कोर्नु, पोत्नु, बनाउनु भन्ने बुझिन्छ । पोत्नु भनेको चित्रकलाको प्रारम्भिक शुभारम्भ हो भने कोर्नु भनेको बिस्तारै लो र हाई रिलिफ हुँदै मूर्तिकलातर्फ जाने तर्खर हो ।...
काठमाडौँ । ‘म पूर्व जीवित देवी कुमारी, मिस मंगोल २०२१ को सांस्कृतिक राजदूत, मिस नेशनल २०२२, संगीतकार (सरोद), मेकअप आर्टिस्ट, फेसन कोरियोग्राफर, कराओके इन्टरटेनमेन्टको प्रबन्धक हुँ । कुमारी राष्ट्रकी रक्षक...
काठमाडौँ । गत सोमबार नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानको परिषद् बैठकले आजीवन सदस्यहरूले पाउँदै आएको सुविधा कटौती गर्ने निर्णय गर्यो । राज्यबाट दोहोरा सुविधा लिनु दिनु हुँदैन भन्ने उद्देश्यले प्राज्ञहरूलाई दिँदै आएको...
पूर्ववनमन्त्री शिवराज पन्तको घर (कैलालीको साबिक गेटा गाविस)बाट कमैया आन्दोलनको सुरुवात भएको थियो । ०५६ सालको मजदुर दिवसको दिन, शिवराज पन्तको घरमा रहेका १९ कमैयाले गाविसमा निवेदन हाले– न्यूनतम ज्याला...
सुर्खेत । वीरेन्द्रनगरबाट करिब १०० किलोमिटरको दुरीमा पर्छ पश्चिम सुर्खेतको लगाम । साबिकको यो गाविस अहिले चौकुने गाउँपालिकाका १ र २ नम्बर वडामा पर्दछ । विकास र परिवर्तनका दृष्टिले निकै...
फेरि माओवादी नेताहरू एकै ठाउँमा भेटिएर रोलान् ? के त्यो सुन्दर दिन आउला ? इतिहास भइसक्यो भनौँ, एउटा यस्तो दिन आएको थियो– माओवादी नेता (प्रचण्ड, बाबुरामलगायत) एकै ठाउँमा भेटिएर आ–आफ्नै...
मन्डला थियटरमा मञ्चन भइरहेको नाटक ‘मुनमुन’को पात्र रकीले आफ्ना साथीहरूलाई आफूमाथि केही दिनअघि घटेको घटना सुनाउँदैछ । एकातिर साथीहरूलाई ऊ कथा सुनाउँछ, मञ्चको अर्कोछेउमा ऊ आफ्नो कथा (फ्लासब्याक)मा आधारित पात्रसँग...
गएको ३ फेब्रुअरीमा कलाकार दम्पती (एरिना र आशा)को सामूहिक कला प्रदर्शनी भयो । कलाहरू छ्यासमिस (मिसाएर) नराखेर छुट्टाछुट्टै राख्ने हो भने दुई कलाकारको प्रदर्शनीलाई पनि ‘एकल कला प्रदर्शनी’कै रूपमा हेर्ने...
‘थापाथली दरबारकी नैनशोभा केटीलाई भोटमा लगेर बेच्नू’ भनी श्री ३ जंगबहादुरबाट आदेश भयो । आदेशबमोजिम १९२४ सालको हिउँदमा दुई सिपाहीले नैनशोभालाई कुती पुर्याए । त्यहाँका ढेवा झुम्पुनुहरूले भोट सरकारको अनुमतिबिना...
कैलालीको गौरीगंगा घर भएकी हिरा चौधरी १४ वर्षको उमेरमा कमलरी बस्न पुगेकी थिइन् । जन्मेदेखि नै उनका बुवा र ठुल्बुवाहरू कमैया थिए । ०५३ सालपछि उनीहरूले गाडीको पन्चर टाल्ने पसल...