ब्लग

स्थानीय तहमा गठबन्धनः संवैधानिक छिद्रको बलमा लोकतन्त्रको दोहन

नेपालको संविधान जारी भएपछिको स्थानीय तहको २०७४ मा सम्पन्न पहिलो निर्वाचनमा निर्वाचित भएका जनप्रतिनिधिहरुको कार्यकाल समाप्त हुनै लागेको छ । आगामी वैशाख ३० गते हुने निर्वाचनको लागि राजनीतिक दलहरु उम्मेदवार...

घुमघाम : सूर्योदय दृष्यका लागि प्रख्यात श्रीअन्तु

इलामको सूर्योदय नगरपालिकामा पर्ने श्रीअन्तु सांस्कृतिक तथा प्राकृतिक सुन्दरताले अन्माउन लागेको दुलही जस्तै सिँगारिएको छ । समुद्री सतहबाट करिब २३०० मिटर उचाइमा पर्ने श्रीअन्तु सूर्योदय र सूर्यास्तको दृश्य अवलोकनको लागि...

मधेस प्रदेशमा ५० प्रतिशत निर्वाचन केन्द्र किन अति संवेदनशील ?

हालै निर्वाचन आयोगले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनलाई आधार मान्ने हो भने मधेस प्रदेशमा कुल २१६३ मतदान केन्द्र मध्ये १०६५ अर्थात् करिब ५० प्रतिशत अति संवेदनशील केन्द्र रहेको छ । यो एउटा...

हाम्रो भान्छा कहिलेसम्म असमावेशी ?

नेपाली समाज विश्व परिवेश भन्दा फरक परिवेशमा हुर्केको समाज हो । यहाँका हरेक चालचलन रितिरिवाज अरुका लागि नौला र अनौठो लाग्छन् । हेर्दा सामान्य लाग्ने कुराहरू पनि जीवनमा ठुलो महत्व...

सर्वोच्चको फैसलाले के अब एलएलबीको पढाइमा रोक लाग्ने नै हो ?

कानुनी शिक्षाको सम्बन्धमा हालै सर्वोच्च अदालतले गरेको फैसलाको पूर्णपाठ सार्वजनिक भएको छ । रिट निवेदक यज्ञमणि न्यौपाने विरुद्ध त्रिभुवन विश्वविद्यालयको मुद्दामा सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीश दीपककुमार कार्की र हरिप्रसाद फुयालको संयुक्त...

मेयर बन्न किन लालायित छन् जो कोही ?

अहिले के गाउँघर, के सहरबजार चुनावी माहोलले तातेको छ । आकांक्षीमाथि आकांक्षीको ओइरो छ । टिकट पाउने ‘कन्फर्म’ भएकाहरु एकसे एक दावा र विकासको मोडल लिएर चुनावी मैदानमा उत्रेका छन्...

नेताहरूलाई ‘महाराजा’ बन्ने इच्छा

राणा शासनको परिवारिक घेराभित्र संकुचित भएर राजसंस्था बसेको थियो । राणाहरुको ठाँटबाँट र रहनसहनले राजाहरुलाई भित्रभित्रै उकुसमुस भएको कुरा राजा त्रिभुवनका भनाइ र भोगाईले पनि स्पष्ट हुन्छ । त्यसैले राजा...

चार वर्षमा रेनु दाहालले के गरिन् ?

भरतपुर महानगरको प्रमुखका लागि पाँच वर्षअघि रेनु दाहालले टिकट पाएकी थिइन् । त्यसबेला ‘किन भरतपुरको भूगोल नबुझेको व्यक्तिलाई उठाउने ?’ भन्ने हामी धेरैलाई लागेकै हो । उनी दलबलसहित निर्वाचनमा होमिइन्...

छाडा चौपाया व्यवस्थापनका चुनौती

टेकराज पन्थी दूध खानका लागि गाईभैँसी पालिन्छ । दूध दिन छोडेपछि थारा भैँसी मासु व्यवसायीलाई बिक्रीवितरण गरिन्छ । काटेर मासु बेच्ने तथा विभिन्न ममः रेस्टुराँहरूमा किमा बनाइन्छ...

अर्थमन्त्रीविरुद्ध चलेको प्रचार युद्ध

विश्वव्यापीरूपमा फैलिएको कोरोना भाइरसका कारण अर्थतन्त्रमा गम्भीर क्षति पुगेको सर्वविदितै छ । यो हाम्रो मुलुकको मात्रै समस्या नभई विश्वव्यापी हो । अन्तरनिर्भर विश्वमा एक देशमा हुने सामान्य घटनाले विश्वव्यापी रूपमा...

यूएई दूतावासलाई खुला पत्र

आदरणीय नेपाली दूतावास, संयुक्त अरब इमिरेटस् ! नेपालीहरूको संरक्षण गर्नुपर्ने दायित्व, देशको कूटनीतिक मर्यादा तथा आफ्ना देशका नागरिकले विदेशी भूमिमा भोग्ने गरेका सुख र दुःखको छहारी तिम्रो कार्यालय बन्नुपर्ने होइन र ?...

पत्रकार आचारसंहिताः परिपालनामा समस्या

हरेक पेशा व्यवसायलाई व्यवसायिक, मर्यादित र सम्मानित बनाउन आचारसंहिताको आवश्यकता पर्दछ । आचारसंहितालाई नैतिकताको दस्तावेज पनि भनिन्छ । नैतिकता भन्ने कुरा लिखित नै हुनु पर्छ भन्ने छैन । के गर्न...

नेपालको शैक्षिक नीतिः सुधारको चुनौती

एउटा भनई छ, एक वर्षमा परिणाम प्राप्त गर्नु छ भने अन्नको खेती गर्नुस्, दश वर्षमा परिणाम प्राप्त गर्नु छ भने फलफूलको खेती गर्नुस् तर आफ्नो जीवनलाई नै परिणाममुखी बनाउनु छ...

आदिवासी जनजाति पत्रकारका जातीय छाता किन ?

स्वच्छ र निष्पक्ष पत्रकारिताले समाजमा ठूलो परिवर्तन ल्याउन सक्छ । त्यसैले, पत्रकारितालाई राज्यको चौथो अङ्गको रुपमा लिइन्छ । सञ्चारकर्मीहरुको हक हितको लागि आवाज उठाउन नेपाल पत्रकार महासंघको स्थापना भएको छ...

जंगबहादुर राणासँग जोडिएको घरको अनौठो कथा

काठमाडौंस्थित वसन्तपुर दरबारबाट ५० कदम जति दक्षिणतर्फ मरु टोलमा अवस्थित अट्कोनारायण थान मन्दिरको अगाडि रहेको यो घर (हेर्नुहोस्ः तस्विर) ले ऐतिहासिक महत्व बोकेको छ । यो घरको तत्कालीन साहुको नाम...

खै, कसले सुन्ने सुदूरको पीडा ?

सुदूरपश्चिम प्रदेश भौगोलिक रूपमा विकट छ तर रमणीय आकर्षक ठाउँहरुले भरिपूर्ण छ । ९ वटा जिल्ला रहेको सुदूरपश्चिम प्रदेशमा खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्ज, अपी सैपाल हिमाल, उग्रतारा मन्दिर, घोडाघोडी ताल, दोधारा...

ठमेल बजारको अन्तरकथा

कुनैपनि देशको पहिचान त्यस देशको मौलिक संस्कृतिबाट प्रतिबिम्बित हुन्छ । मौलिक संस्कृतिसँग जोडिएका ऐतिहासिक तथा पुरातात्विक स्थान विशेषबाट पनि त्यस देशको पहिचान झल्कन्छ । जस्तो फ्रान्सको आइफल टावर, भारतको ताजमहल,...

श्रममन्त्रीलाई इपिएस पीडित युवाको खुला पत्र

माननीय श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री कृष्णकुमार श्रेष्ठज्यू नमस्कार १ म कुनै पार्टी विशेषको सक्रिय कार्यकर्ता होइन । । न त तपाईंको जिल्लावासी हुँ...

‘सपुतजी, ‘पीर’माथि हाम्रो चिन्ता होइन, प्रश्न आत्म स्वाभिमानको हो’

कला कलाको लागि या कला जीवनको लागि, यस विषय माथिको बहस निरन्तर चलिरहेको छ र चलिरहने छ । कला केवल कलाका लागि ठान्नेहरु कलाबाट आनन्द र मनोरञ्जन मात्र चाहन्छन् ।...

नारी मुक्ति आन्दोलनको साँगुरिएको बाटो

खास गरी नारी आन्दोलन १९औँ शताब्दीमा सुरु भए पनि यसको आधुनिक रुप सन् १९६० पछि मात्र सुरु भएको र यसलाई विश्वव्यापी रुपमा स्वीकारिएको छ । यो लैङ्गिक समस्याका रुपमा अगाडि...

कहाँ चुक्यो मिडिया ?

जब टेलिभिजनमा कुनै विशेष घटना सन्दर्भमा रहेर कार्यक्रम बनाइन्छ, तब आममानिसले आफ्नो कौतुहलताको उत्तर कार्यक्रमका अतिथिबाट खोजिरहेका हुन्छन् । पत्रकारले आफ्ना मनमा उठेका प्रश्न कतिबेला अतिथिसामु राखिदिन्छन् र जिज्ञासा मेटिन्छ...

‘पीर’ : जनयुद्धको आलोचना कि सचेतना ?

भर्खरै युट्युवमा रिलिज भएको प्रकाश सपुतको नयाँ गीत ‘पीर’ विवादमा आएको छ । कसैले यसलाई १० वर्षे जनयुद्धका लडाकुसहित सिंगो नेपाली समुदायको यथार्थ भन्दै प्रशंसा गरिरहेका छन् भने कसैले परिवर्तनका...

महिला तथा बालबालिका सेवा केन्द्रमा पीडितहरूको पहुँच

हरेक मानिसका मानवीय मूल्य र मर्यादा समान हुन्छन् । बालबालिका, महिला, युवा अथवा वृद्ध सबैलाई सहअस्तित्वको भावले व्यवहार गर्नुपर्छ । मानव अधिकारको विश्वव्यापी मापदण्डहरू आए पनि परम्परागत मूल्य, मान्यता, व्यक्तिगत...

युट्युबर : ‘लगाम बिनाको घोडा’

२००७ सालमा मुलुकमा प्रजातन्त्र आएको कुरा हुम्लाका जनताले २००८ सालको अन्त्यतिर मात्र सुनेका थिए रे । तर सूचना प्रविधिको विकासले संसार ‘एकै छानो मुनिको घर’ जस्तै भएको छ वर्तमान दुनिया...

सहरमा पहाडको ताजा तरकारीको खोजी

गौरीफन्टाको डोकेबजारमा एकजना ठेलावाल फलफूल बेच्दै थिए । आफ्नै होटलअगाडि सानो ठेला राखेर फलफूल बेच्ने तराई मूलका व्यापारीलाई देखेर साहुजीकी छोरी मेरो मुख हेरेर मुसुक्कै हाँसिन् । म पनि ‘उता...

इन्जिनियरको अवमूल्यनः विकासको बाधक

वाष्प इन्जिनको आविष्कारपछि औद्योगिक क्रान्ति सुरु भएको हो । विद्युत्, इन्टरनेटको विकास हुँदै गएपछि वर्तमान विश्व कृत्रिम बौद्धिक युगमा प्रवेश गरेको छ । आधुनिक विज्ञानका सहस्र उपलब्धिको विकास र विस्तारमा...

लोभलाग्दो लुम्बिनीको लोकप्रियता

शैक्षिक भम्रण होस् या अन्य कुनै अवलोकन भम्रण, नेपालीका लागि प्रमुख रोजाईको गन्तव्यका रुपमा पर्ने क्षेत्र हो, भगवान गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनी । फरक अनुभूति अनि अभिभावकको जिम्मेवारी बोधका साथ...

पुरूष प्रताडितका कुराबारे पनि बोलौं

मार्च ८ अर्थात् अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवस । संसारभरिका महिलाहरूले यस दिवस मनाउन थालेको ११२ बर्ष पुरा भएको छ । एक शताब्दी लामो संघर्षपश्चात पनि लैंगिक लगायत विभिन्न भेदभाव फरक–फरक...

महिलाहरू कहिलेसम्म असुरक्षित ?

नेपाली महिलाहरू सामाजिक, आर्थिक र राजनैतिक क्षेत्रबाट उत्पीडित र उपेक्षित छन् । सरकारी तथा गैरसरकारी क्षेत्रबाट महिला हक, हित र अधिकारका निम्ति गरिएका प्रयत्नका बाबजुद महिलाहरूको स्थितिमा तात्विक अन्तर...

हिंसा भयो भन्न डराउनु पर्ने समाजमा ‘नारी दिवस’ कसरी मनाउने ?

आज ८ मार्च अर्थात् अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस विश्वभर मनाइदैछ । यो दिवस महिला जागरूकता सम्बन्धी दिवस हो । सन् २०२२ सम्म आइपुग्दा हामीले ११२औँ नारी दिवस मनाइरहेका छौँ । नेपालमा...

पल प्रकरण : के गरे बलात्कार हुन्छ नायिकाज्यू ?

बलात्कार के हो ? कसरी हुन्छ बलात्कार ? केलाई बलात्कार भन्ने ? के हो बलात्कारको ब्याख्या ? पल प्रकरणले यसबारे बहस उत्कर्षमा छ । प्रहरी प्रशासन र अदालतले ब्याख्या गरेको...

फड्को मार्दै अनलाइन पत्रकारिता, चुनौतीका चाङ उस्तै

सन् १४५६ मा प्रिन्टिङ प्रेसको आविष्कार भएपछि सुरू भएको पत्रकारिता वर्तमान समयसम्म आइपुग्दा छापा, रेडियो, टेलिभिजन हुँदै आज अनलाइन पत्रकारितासम्म आइपुगेको छ । इन्टरनेटको सन्जालभित्र विभिन्न वेब साइटमा सूचना तथा...

मायाको जाल किशोरीको काल

अहिले चर्चामा आएको पल शाह घटनाले मेरो मन निकै बिथोलियो । यस विषयमा निकै घोत्लिन पुगेँ । वास्तवमा एउटी १६ वर्षकी किशोरीको चरित्रमाथि उठाइएको प्रश्नले उसको जीवनमा कति असर गर्छ...

लौ न, कसरी रोक्न सकिन्छ भ्रष्टाचार ?

धर्म, नीति, संस्कृति र सामाजिक नैतिकताले मनाही गरेको व्यवहार वा नियम वा कानुनविरुद्ध नैतिक पतन हुने काम गरी घुस खाई पक्षपातपूर्ण निर्णय वा व्यवहार गर्नुलाई भ्रष्टाचारजन्य कार्यको रूपमा लिन सकिन्छ...

पल शाहलाई खुल्लापत्र

प्रिय ‘पल’ भाइ नमस्कार ! सर्वप्रथम त फागुन १३ गतेदेखि रिलिज भएको तपाईंद्वारा अभिनीत चलचित्र– म यस्तो गीत गाउँछु –२ हेर्ने अवसर मिल्यो । निर्देशक सुदर्शन थापाजीले दिनुभएको भूमिकालाई पूरा...

बानेश्वर किन बन्दैछ रणभूमि ?

एमसीसीको विषयलाई लिएर नेपाली नेपालीबीचको झगडाले काठमाडौँक&zwj;ो बानेश्वर रणभूमि बन्न थालेको छ । तर, एमसीसी के हो भन्ने कुरा धेरैलाई थाहा नभए पनि सबैको मुखमा यो विषय झुन्डिएको छ ।...

सुदूरपश्चिमको शानदार शुक्लाफाँटा

सुदूरपश्चिम प्रदेश अन्तरगत कञ्चनपुर जिल्लाको शुक्लाफाटा राष्ट्रिय निकुञ्ज वन्यजन्तु अवलोकनका लागि भूस्वर्ग मान्निछ । यो नेपाल–भारत सिमानाको दक्षिण पश्चिम कुनामा महाकाली नदीको किनारमै अवस्थित छ । करिब ५५ वर्ग किलोमिटरको...

प्रेमको विविधिकरण

‘सबै अण्डा एउटै टोकरीमा राख्नुको सट्टा फरक फरक टोकरीमा राख, जसकारण सबै अण्डा फुट्न पाउँदैन ।’ यो सिद्धान्त लगानी व्यवस्थापन गर्नको लागि निकै प्रचलित छ । सबै रकम एउटै कम्पनीमा...

राजा महेन्द्र र वीपीको बेमेलः देशको दुर्भाग्य

साँच्चै नेपाल सतीले नै सरापेको मुलुक रहेछ । यो देशमा कहिल्यै विकास हुन सकेन र देशको भलो गर्नेको पनि राम्रो हुँदै भएन । यहाँ जनप्रिय नेता नै भएनन्, भएकाले पनि...

प्रजातान्त्रिक व्यवस्थाको उत्तम विकल्प

नेपालमा संसदीय प्रजातान्त्रिक व्यवस्था छ । अहिलेकै व्यवस्थाले देशमा प्रगति सम्भव देखिँदैन । किनभने यो व्यवस्थाले नागरिकसमक्ष आकाश छुने सपना छरेको छ तर परिणाममा अभाव र उत्पीडन मात्र दिएको देखिन्छ...

गणतन्त्रको सुन्दर पक्ष