स्वास्थ्य/जीवनशैली

क्षयरोग दिवस सप्ताहव्यापी रुपमा मनाइने

२४ मार्चमा मनाउँदै आइएको विश्व क्षयरोग दिवसलाई यस वर्ष पनि नेपालमा विभिन्न कार्यक्रमहरु गरी सप्ताहव्यापी रुपमा मनाइने भएको छ । बुधवार राष्ट्रिय क्षयरोग नियन्त्रण केन्द्रले पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गरी बिहीवार...

धेरै अमिलो खाँदा महिलाको गुप्ताङ्गमा समेत असर, अन्य कस्ता छन् हानी ?

खानामा अमिलो, मिठो र पिरो स्वादमध्ये हामीलाई कुनै विशेष असाध्यै मनपर्छ । तर स्वस्थ रहनका लागि हरेक चिजलाई निश्चित मात्रामा खाँदा राम्रो हुन्छ । कुनै पनि कुराको अत्यधिक...

स्वास्थ्यलाई छुट्याइने बजेट किन बढ्दैन ?

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले आगामी आर्थिक वर्ष २०७९/०८० का लागि ७४ अर्ब ३ करोड ५ लाख बजेट सिलिङ पाएको छ । आयोगले मन्त्रालयलाई दिएको बजेट सिलिङका आधारमा चालू तथा पुँजीगत...

भक्तपुरमा वीर अस्पताल बनाउने बारे चिनियाँ विदेशमन्त्रीसँग छलफल हुने

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्री विरोध खतिवडाले भक्तपुरमा हालसम्म वीर अस्पताल बनाउन नसकिएको बारे चिनियाँ विदेश मन्त्रीको भ्रमणमा कुरा उठाउने बताएका छन् । मंगलवार चाँगुनारायण नगरपालिका वडा नम्बर १ मा अवस्थित...

यमनमा एउटा आँखासहित जन्मिएका बच्चा चर्चामा : आखिर कसरी जन्मिन्छन् यस्ता शिशु ?

यमनको अल–बायदामा महिलाले एउटा आँखा भएका बच्चा जन्माइन । ती शिशुको जन्मिएको सात घण्टापछि निधन भयो । गल्फ न्युज अनुसार यी शिशुको जन्म अघिल्लो हप्ता बुधबार भएको थियो...

बर्सेनि २० वर्षभन्दा कम उमेरका ९ हजारले गराउँछन् सुरक्षित गर्भपतन

नेपालमा सुरक्षित गर्भपतन गराउनेमध्ये कम्तीमा १० प्रतिशत २० वर्षभन्दा कम उमेरका रहेको पाइएको छ । परिवार कल्याण महाशाखाका अनुसार आर्थिक वर्ष ०७७/७८ मा ७९ हजार ९५३ जनाले सुरक्षित गर्भपतन सेवा...

बढ्दै कोरोना सङ्क्रमण, डब्लूएचओले भन्यो – महामारीको अन्त्य अझै टाढा

थुप्रै देशहरूमा कोरोना सङ्क्रमणको सङ्ख्यामा वृद्धि भएसँगै विश्व स्वास्थ्य संगठनले महामारी अन्त्य हुन अझै धेरै समय लाग्ने चेतावनी दिएको छ । दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूमा कोरोना सङ्क्रमितको सङ्ख्या बढ्दो...

कोभिडविरुद्धको खोप लगाउने नेपाली ९३ प्रतिशत

हालसम्म ९३ प्रतिशत नेपालीले कोभिड–१९ विरुद्धको खोप लगाइसकेका छन् । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार १८ वर्षमाथिको कूल जनसङ्ख्यामध्ये एक करोड ८४ लाख ९८ हजार १६० जनालाई कोभिडविरुद्धको खोपको कम्तीमा...

ओछ्यान पर्ने कोरोना सङ्क्रमितमा मानसिक समस्याको खतरा

कोरोना भाइरसको सङ्क्रमणले शरीरको साथै दिमागमा पनि नराम्रो असर पार्न सक्छ। ल्यान्सेट पब्लिक हेल्थ जर्नलमा प्रकाशित हालैको अनुसन्धानका अनुसार कोरोनाका गम्भीर बिरामीहरूलाई दीर्घकालीन मानसिक स्वास्थ्य समस्याको उच्च जोखिम हुन्छ। ...

सत्ताको खेलले पिल्सिएको मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान

स्थापना भएको २ वर्ष नबित्दै बागमती प्रदेशको मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान राजनीतिक चलखेलको सिकार बन्न पुगेको छ । डोरमणि पौडेल नेतृत्वकै सरकारको पालामा स्थापना भएको यस प्रतिष्ठान राजनीतिक अस्थिरताको...

परिवार योजना, प्रजनन स्वास्थ्यमा किन घट्दैछ वर्षेनी बजेट ?

परिवार कल्याण महाशाखा अन्तर्गतको परिवार योजना तथा प्रजनन स्वास्थ्य शाखा कार्यक्रमका लागि आर्थिक वर्ष २०७६–०७७ मा ४२ करोड ९३ लाख ५० हजार बजेट विनियोजन गरिएको थियो । त्यस्तै २०७७–०७८ मा...

गर्मीमा खरबुजाको सेवन, स्वास्थ्यका लागि फाइदा नै फाइदा !

गर्मीको मौसम सुरु भइसकेको छ । गर्मी लागेसँगै विभिन्न प्रकारका फलफूलहरु बजारमा आउने गर्छन् । फलफूल पोषक तत्वले भरिएको हुन्छ । गर्मीको मौसममा तरबुजा, खरबुजा धेरै मात्रामा खपत हुने गर्छन्...

विश्वको सबैभन्दा खुशी देश फिनल्यान्ड, नेपाल कति नम्बरमा ?

फिनल्यान्ड फेरि एक पटक विश्वकै सबैभन्दा खुशी देश साबित भएको छ । वल्र्ड ह्याप्पिनेस रिपोर्ट २०२२ ले फिनल्यान्डलाई विश्वकै सर्वाधिक खुशी देश घोषित भएको हो । वल्र्ड ह्याप्पिनेस रिपोर्टको सूचीमा...

यस्ता छन् बिहानै करी पत्ता सेवन गर्नुका फाइदाहरु

खानेकुरालाई स्वादिष्ट बनाउन करी पत्ताको प्रयोग गर्ने गरिन्छ । केही खानेकुराहरु यसको पातको प्रयोगविना स्वादवीहिन बन्छन् । खानेकुराको स्वाद बढाउने करी पत्ता स्वास्थ्यका लागि भने अत्यधिक फाइदाजनक छ । यसको...

दबाबमा सुरक्षित गर्भपतन, ‘स्वेच्छिक’ भन्न बाध्य छन् महिला

काठमाडौं । काठमाडौं मैतीदेवीकी सुनिता पौडेलले पहिलो सन्तान (छोरी) जन्माएको तीन वर्षपछि बिना योजना गर्भधारण गरिन् । महिनावारी रोकिएको ७ हप्तापछि उनले गर्भ रहेको थाहा पाइन् । ‘दुई सन्तान,...

होली खेल्दा मोबाइल फोन भिज्न सक्छ, तत्कालै यी उपाय अपनाउनुस्

होली पर्वको मजा लिने हो भने घरबाट बाहिर पक्कै निस्किनु पर्छ । कसैलाई रङ लगाउनु वा आफैलाई पनि रङ लाग्नाले मजा आउँछ । रङको यो पर्वमा एकातिर मजा हुन्छ भने अर्कोतिर...

सुत्नुअघि खानै नहुने खानेकुरा, रातभर लाग्दैन निद्रा

खानेकुराले शरीरलाई उर्जा दिन्छ । तर, गलत खानेकुराले विभिन्न रोग लाग्ने सम्भावना हुन्छ । सही खाना खाने बानीले शरीर स्वस्थ राख्न सकिन्छ । रातमा सुत्नुभन्दा पहिले के खाने, के नखाने...

होलीमा रङ खेलेपछि साँच्चै लाग्छ नशा ?

आज होली हो । यसपालिको होली चैत ३ गते बिहिबार परेको छ । होलीको दिन बिहानदेखि नै धेरैको मन उत्साहित हुन्छ । धेरैले होलीको दिन असाध्यै भोक लाग्ने...

छालालाई जोगाउन होली खेल्नु अघि यसो गरौँ

नेपालमा चैत्र ३ गते अर्थात् आज रङ्गहरूको पर्व होली पहाडी समुदायमा मनाइँदैछ भने शुक्रबार तराई क्षेत्रमा मनाइन्छ । हरेक वर्ष होली पर्व सकिएपछि छालासम्बन्धी विभिन्न प्रकारका समस्या लिएर धेरै जना...

कामोत्तेजक हुन्छन् पलासको फूल, तौल पनि घट्छ

पिसाब फेर्न गाह्रो भइरहेको छ वा पिसाब संक्रमण अथवा पेटमा किटाणु हुँदा पलासको फूलको सेवन गर्दा असाध्यै प्रभावकारी हुन्छ । छालाको रोगबाट छुटकारा पाउन चाहनुहुन्छ भने पनि यो...

अस्वस्थ खानपानले बढ्दै हृदयाघात

मानिसका जीवनशैलीमा आएको परिवर्तनले नेपालमा हृदयघातका बिरामी बढिरहेका छन् । अस्वस्थ खानपान र जीवनशैलीमा आएको परिवर्तन रोगका कारक मानिएका छन् । दश वर्षको तथ्याङ्क हेर्ने हो भने हृदयाघात हुनेको सङ्ख्यामा...

काटेर राखेको फलफूल खानु हानिकारक

व्यस्त जीवनशैलीका कारण मानिसहरु फलफूल काटेर राख्ने र लामो समयपछि सोही फलफूल खाने गर्छन् । तर, स्वास्थ्य विशेषज्ञहरूले काटेर राखेको फलफूल खानु स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक नभएको बताउँछन् । आयुर्वेद फिजिसियन डाक्टर...

गलत तरिकाले लिपस्टिक लगाउँदा देखिन्छ उमेरदार, जवान देखिन लगाउनुहोस् यो शेड

लिपस्टिक हरेक महिलाको मेकअप बक्समा हुन्छ र हरेक महिलाका आफ्नो रुचीका शेड्स हुन्छन् जसलाई उनीहरुले बारम्बार लगाउने गर्छन् । तर पिंक एउटा यस्तो शेड हो जसलाई हरेक महिलाले...

इनामको नाममा कतै बच्चालाई घुस त दिइरहनुभएको छैन ? उपहार दिनुअघि पक्कै थाहा पाउनुस् यस्ता कुरा

बच्चालाई स्कूलको नतिजाको प्रतीक्षा छ । ए ग्रेड आउने बित्तिकै आमा–बुवाबाट आफूलाई मनपरेको उपहार पाइनेछ । रिजल्ट होस् वा अन्य कारण बच्चालाई रिवार्ड (इनाम) दिनु कति सही वा...

कामवासनाको रूपान्तर र व्यवस्थापन

ध्यायतो विषयान् पुसः सङ्गस्तेषूपजायते । सङ्गात् संजायते कामः कामात् कोधोऽभिजायते । क्रोधाद्भवति सम्मोहः सम्मोहात् स्मृतिविभ्रमः । स्मृतिभ्रंसाद् बुद्धि नाशो बुद्धिनाशात् प्रणस्यति । (गीता २/६२–६३) अर्थात् विषय वासनाको चिन्तन बढेपछि...

‘ट्रान्स फ्याट’युक्त खानेकुरा स्वास्थ्यका लागि कति घातक ?

तपाईं हामीले ‘ट्रान्स फ्याट’ धेरै कम सुन्दै आएको शब्द हो । ट्रान्स फ्याट स्वास्थ्यका दृष्टिले चिल्लो पदार्थ मध्येको सबैभन्दा हानिकारक चिल्लो पदार्थ हो । नेपालमा न्यून तथा मध्यम आय भएका...

पानी पिउने गलत तरिका, जसले पार्छ स्वास्थ्यमा असर

हरेक व्यक्तिको दिनको सुरुवात पानीबाट हुन्छ । पानी पिएर धेरैले दिनको सुरुवात गर्ने गर्छन् । स्वास्थ्य विशेषज्ञहरु पनि पर्याप्त पानी पिउन सल्लाह दिन्छन् । किनकी पानी पिउँदा शरीरले सही तरिकाले...

मृत्युको खतरा कम गर्न हिँडडुल जरुरी

पैदल हिँड्नुको फाइदा तपाईंलाई थाहा नै होला । यो एक यस किसिमको व्यायाम हो, जुन कुनै पनि मानिस सजिलै गर्न सक्छ । आजको व्यस्त जीवनशैलीको कारण विशेषज्ञ यताउती घुम्ने विषयमा...

तौल कम गर्न खानपानमा परिवर्तन गरेर मात्रै नहुने

आजकाल धेरैजसो मानिसको जीवनशैली पहिलेको जस्तै सक्रिय छैन । अत्यन्त कम व्यायाम र बसीबसी काम गर्नाले मोटोपनको समस्या बढ्दै गइरहेको छ । यसले गम्भीर किसिमका बिरामीलाई निम्ता दिइरहेको छ । ...

माइग्रेनको समस्या बढाउने खानेकुरा

माइग्रेन एक न्यूरोलोजिकल समस्या हो । यसको कारण टाउकोको एउटा भागमा झन्झनाहट र अत्यधिक पीडा हुन्छ । यो दुखाई केही घण्टा रहन्छ भने कहिले काँही २ देखि ३ दिनसम्म रहन्छ...

महिनावारी अनियमित हुनु यस्तो रोगको संकेत

महिनावारी सामान्य प्राकृतिक जैविक प्रक्रिया हो । सामान्यतयाः किशोरीहरुमा १२ वर्ष पुगेपछि रजस्वला हुने गर्छ । भने, ४५ देखि ५५ वर्षमा मेनोपोज सुरु हुन्छ । महिनावारी रोकिन्छ । महिनावारी सुरु...

कोभिड - १९ को दुई वर्षपछि विश्व चलायमान

रुस र युक्रेनबीचको युद्धको समयमा विश्वले कोरोना भाइरस (कोभिड-१९) विरुद्ध लडेको विषयलाई बिर्सिएको छ । विश्व स्वास्थ्य संगठनले कोभिड–१९ लाई महामारी घोषणा गरेको पनि २ वर्ष बितिसकेको छ । ...

खानपानको परिवर्तनले वजन बढ्नबाट रोक्दैन

अहिले धेरै जसो मानिसहरुको जीवनशैली पहिलेको जस्तै सक्रिय छैन । अत्यन्त कम वा छँदै छैन भन्ने बराबरको व्यायामले मोटोपनको समस्या बढ्दै गइरहेको छ । जसले गर्दा गम्भिर प्रकारका रोगलाई निम्ता...

लसुन खानुका फाइदाहरू

लसुनलाई औषधीको रूपमा प्रयोग गर्दा काँचो खानु बढी फाइदाजनक हुन्छ । यसलाई अचारमा राखेर वा त्यतिकै खान सकिन्छ । लसुनले रुघाखोकीविरुद्ध लड्न मात्र मद्दत गर्दैन, यसले पुरुषको हर्मोन पनि बढाउँछ । ...

‘मिर्गौला रोग साइलेन्ट किलर हो, वर्षमा कम्ती दुई पटक जँचाऔँ ।’

नेपालमा पहिलो पटक ब्रेन डेथमार्फत मिर्गौला प्रत्यारोपण १९ वर्षिया मिलन श्रेष्ठले गराएका हुन् । १४ वर्षको उमेरमा मिर्गौला फेल हुँदा परिवारसँग मिर्गौला म्याच नभएपछि मिर्गौला एक वर्ष प्रत्यारोपण गर्न चाहेर...

चैत २५ गतेदेखि देशभर टाइफाइडविरुद्धको खोप लगाइने

सरकारले १५ वर्षमुनिका बालबालिकालाई टाइफाइडविरुद्धको खोप दिने भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले आगामी चैत २५ गतेदेखि वैशाख १८ गतेसम्म एकै चरणमा देशैभर टाइफाइडविरुद्धको खोप दिने भएको हो । ...

बच्चालाई खुसी बनाउन चाहनुहुन्छ ? १० मिनेटमै बनाएर पिलाउनुहोस् स्ट्रबेरी मिल्कशेक

स्ट्रबेरी मिल्कशेक विशेषगरी बच्चालाई धेरै मन पर्छ र यो बच्चाका लागि एउटा राम्रो इनर्जी ड्रिंकको विकल्प पनि हो । तपाईंले बच्चालाई ब्रेकफास्ट वा खाजाको समयमा यो ड्रिंक दिन सक्नु...

बारम्बार पिसाब लाग्नु गम्भीर रोगको संकेत

पानी पिएको केही समयपछि पिसाब लाग्नुलाई स्वभाविक मानिन्छ । केही व्यक्तिहरु भने ३ देखि ४ पटकसम्म बारम्बार पिसाब गर्न जाने गर्छन् । भने, केहीलाई दिनमा नै धेरै पटक पिसाब लाग्ने...

अङ्गदानको होडमा मन्त्रीदेखि कलाकारसम्म

काठमाडौं । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्री विरोध खतिवडाले अङ्ग दान गर्ने घोषणा गरेका छन् । राष्ट्रिय स्वास्थ्य सेवा दिवस २०७८ को अवसरमा फागुन १५ गते स्वास्थ्य मन्त्रालयमा आयोजित कार्यक्रममा मन्त्री...

नेपालमा मिर्गौला दान : प्रत्यारोपणका नाममा महिलामाथि अपराध

काठमाडौँकी ४८ वर्षीया नमुना प्रजापति (नाम परिवर्तन)ले मिर्गौला फेल भएपछि डायलिसिस गराउन थालेको ५ वर्ष पुग्यो । उनले मिर्गौला प्रत्यारोपणको इच्छा राखे पनि पुरा हुन सकेको छैन । पाँच...