विज्ञान/प्रविधि

बोटबिरुवालाई सङ्गीत मनपर्छ, मिठो धुनले वृद्धि विकास राम्रो : पातको कम्पनमार्फत कुरा बाँड्छन्

सन् १९८६ मा बेलायतका तत्कालीन राजकुमार राजकुमार चार्ल्सले एक अन्तर्वार्तामा बोटबिरुवासँग कुरा गर्न र यिनीहरूलाई सुन्न आवश्यक भएको बताएका थिए । त्यति बेला यो कुराको मजाक उडाइएको थियो तर आज...

‘गल्ली एप’ जसमार्फत इन्द्रजात्रामा के भइरहेको छ भनेर लाइभ थाहा पाउन सकिने

इन्द्रजात्राको दिन कुन ठाउँमा के भइरहेको छ भन्ने जानकारी गल्ली एपमार्फत पाउन सकिने छ । यसका लागि काठमाडौँ महानगरपालिकाले ‘गल्ली म्याप’ एपसँग सहकार्य गरेको छ । यसमार्फत, इन्द्रजात्रामा सवाभक्कु,...

धर्तीका लागि खतरनाक मानिएको उल्कापिण्डको नूमना लिएर फर्कियो नासाको यान

२४ सेप्टेम्बर २०२३ अर्थात् हिजो राती करिब ८ बजे अमेरिकाको उटाहस्थित ग्रेट साल्ट लेक रेगिस्तानमा अन्तरिक्षबाट एउटा क्याप्सुल आयो । यो क्याप्सुलमा त्यो उल्कापिण्डको माटोको स्याम्पल छ जुन आजभन्दा ठिक...

अन्तरिक्षमा कसले र किन पठाउँदै छ बिकिनी ?

आउँदो जनवरीमा एउटा दुब्लो पातलो युरोपियन अन्तरिक्षयानलाई इसरोको पिएसएलभी रकेटद्वारा प्रक्षेपण गरिनेछ । यो अन्तरिक्षयानको नाम हो बिकिनी । यो युरोपियन स्टार्टअप द एक्सप्लोरेशन कम्पनीको एउटा रि–एन्ट्री भेहिकल हो ।...

सामाजिक सञ्जालको तस्बिर तानेर एआईबाट किशोरीहरूको ‘नग्न तस्बिर’ तयार

अल्मेन्ड्रालेहो । ‘एआई’ (आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स) को प्रयोग गरेर स्थानीय किशोरीहरूको नग्न तस्बिर सामाजिक सञ्जालमा सेयर भइरहेको पाइएपछि स्पेनको दक्षिणी सहर यतिबेला स्तब्ध बनेको छ । धेरै जसो तस्बिर ती किशोरीहरूको...

चन्द्रयान : ईसरोले भन्यो प्रज्ञान र विक्रमबाट कुनै सङ्केत आएको छैन

नयाँ दिल्ली । भारतले २२ सेप्टेम्बरको सूर्योदयको उत्सुकताका साथ पर्खिरहेको थियो। तर यो सूर्योदय पृथ्वीमा नभई चन्द्रमामा हुनुपर्ने थियो । ईसरोले शुक्रबार विक्रम ल्यान्डर र प्रज्ञान रोभरलाई उठाउने प्रयास गर्ने...

अब संसारसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने क्षेत्र सूचना प्रविधि नै हो : मन्त्री शर्मा

काठमाडौँ । सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री रेखा शर्माले संसारसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने क्षेत्र सूचना तथा सञ्चार प्रविधि भएकाले सबै सरोकारवालाको ध्यान सूचना प्रविधिको विकासमा हुनुपर्ने बताएकी छन् । आज युनियन...

डुबेको टाइटानिकबाट के निकाल्न चाहन्छन् जेम्स क्यामरुन, भग्नावशेष हेर्न गरिसके ३३ पटक गोताखोरी

वर्षौँदेखि समुद्र विज्ञानी तथा विशेषज्ञले टाइटानिकको भग्नावशेषबाट के कुरा निकाल्न सकिन्छ भनेर अनुसन्धान गरिरहेका छन् । यी वस्तुलाई प्रदर्शनीमा राखेर मानिसलाई टाइटानिक दुर्घटनाबारे जानकारी दिन सकिन्छ कि भन्ने उनीहरूको अनुसन्धानको...

एलन मस्कले पाए मानव मस्तिष्कमा चिप राख्ने अनुमति

ट्विटर (एक्स), टेस्ला, स्पेसएक्सजस्ता कम्पनीका मालिक एलन मस्कले मानव मस्तिष्कमा ‘कम्प्युटर चिप’ प्रत्यारोपण गर्ने स्वीकृति पाएका छन् । स्वीकृति पाएसँगै मस्कको ब्रेन–कम्प्युटर इन्टरफेस (बीसीआई) को स्टार्टअप न्युरालिङ्कले पहिलो मानव...

हामीमा ‘साइन्टिफिक टेम्परमेन्ट’ कति छ ?

आज ११औँ राष्ट्रिय विज्ञान दिवस मनाइरहँदा मैले ‘नेपालका वैज्ञानिकहरू’ भनेर इन्टरनेटमा खोजेँ । इन्टरनेटले नाम देखायो — बिनिल अर्याल, विशालनाथ उप्रेती, दयानन्द बज्राचार्य, गेहेन्द्र शमशेर, लुजेन्द्र ओझा, मनोजकुमार यादव, मुनि...

एप्पलको आईओएस १७ का के–के छन् विशेषता ?

न्युयोर्क । एप्प्लले आज आईओएस १७ को स्टेबल भर्सन सबैको लागि साझा गर्ने भएको छ । बेटा प्रयोगकर्ताहरूले यसलाई पहिलेदेखि नै प्रयोग गर्दै आइरहेका छन् । कम्पनीले तीन महिनाअघि एक...

यो वर्ष पनि ‘कोडफेस्ट’ ह्याकाथोन हुने

काठमाडौँ । कोड फर चेन्जले यो वर्ष पनि ‘कोडफेस्ट’ नामक राष्ट्रिय स्तरको ह्याकाथोन कार्यक्रम आयोजना गर्ने भएको छ। गत वर्षको कोडफेस्टमा विधार्थीहरुको उत्साहपूर्ण सहभागिता रहेकाले यस वर्ष अझ सुधार गरेर गत...

बालबालिकाको ‘डाटा प्राइभेसी’ : टिकटकलाई ३४५ मिलियन युरो जरिवाना

एजेन्सी । आयरल्याण्डको सरकारी निकायले चिनियाँ लगानीको भिडियो प्लेटफर्म टिकटकलाई ३४५ मिलियन युरो जरिवाना लगाएको छ । समाचार संस्था बीबीसीका अनुसार टिकटकले सन् २०२० मा बालबालिकाको डाटा प्राइभेसीमा गडबढी गरेको...

एलियन्स छन् कि छैनन्, के भन्छ नासाको पछिल्लो रिपोर्ट ?

सयौँ युएफओ देखिएको विषयमा अनुसन्धान गरिरहेको अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले यो घटनाको पछाडि एलियनको हात भएको कुनै प्रमाण फेला पारेको छैन । तर, यसले यो सम्भावनालाई पनि अस्वीकार गरेको...

मोरक्कोमा भूकम्पअघि देखिएको अनौठो प्रकाश के हो ?

काठमाडौँ । शुक्रबार मोरक्कोमा गएको ६.८ म्याग्निच्युडको विनाशकारी भूकम्पअघि ‘भूकम्पीय प्रकाश’ देखिएको भिडियोहरू यतिबेला सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको छ । यस्तो रिपोर्ट गरिएको पहिलोपटक भने होइन । शताब्दी अघि प्राचीन...

पृथ्वीभन्दा ८.६ गुणा ठुलो ग्रहमा जीवनको सङ्केत

न्यूयोर्क । पृथ्वीबाट करिब १२० प्रकाश वर्ष टाढा रहेको एक ग्रहको सतहमा पानी हुन सक्ने जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपबाट प्राप्त नयाँ तथ्यहरूले देखाएको छ । विश्वकै सबैभन्दा विकसित मानिने उक्त...

एप्पल आइफोन १५ सार्वजनिक : के छन् विशेषता र ठुला परिवर्तन

एप्पलले आफ्नो नयाँ आईफोनमा लाइटनिङ चार्जिङ पोर्टको सट्टा सी–टाइप चार्जिङ पोर्ट भएको पुष्टि गरेको छ । युरोपेली सङ्घको दबाबमा कम्पनीले यो कदम चालेको हो । अहिलेसम्म, आईफोनमा अन्य फोनभन्दा...

एप्पलले आज आइफोन १५ सिरिज र घडी सार्वजनिक गर्दै

एप्पलले सेप्टेम्बर १२ अर्थात् आज वर्षको सबैभन्दा ठूलो कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दैछ । यस कार्यक्रममा आईफोनसहित धेरै उत्पादनहरू लन्च गरिनेछ। कार्यक्रमको नाम ‘वन्डरलस्ट’ राखिएको छ । यस कार्यक्रममा एक भन्दा...

ब्रह्माण्डमा पृथ्वी बाहेक पनि जीवन छ ?

जुलाई, २०२३ । अमेरिकाको एक संसदीय समितिका सदस्यलाई अमेरिकी नौसेनाका लडाकु विमानको क्यामेराले आकाशमा रेकर्ड गरिएका तीन वटा भिडियो देखाइयो । यी श्याम श्वेत भिडियोका तस्बिर केही धमिला थिए...

कस्ता छन् आइफोन १५ मा नयाँ विशेषता, कति पर्छ मूल्य ? (भिडियोसहित)

काठमाडौँ । एप्पल अर्थात् आइओएस ब्राण्ड भन्नासाथ संसारभर चर्चामा आउने गर्दछ । एप्पल कम्पनीले आफ्ना नयाँ उत्पादन लञ्च गर्ने समयमा नयाँ उत्पादनप्रति ग्राहकहरूको चासो पनि उत्तिकै रहने गरेको छ ।...

नयाँ आइफोन र घडीसहित सेप्टेम्बर १२ मा एप्पलले के–के ल्याउँदैछ ?

काठमाडौँ । एप्पलले सेप्टेम्बर १२ मा वर्षको सबैभन्दा ठूलो कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दैछ । यस कार्यक्रममा आईफोनसहित धेरै उत्पादनहरू लन्च गरिनेछ। कार्यक्रमको नाम ‘वन्डरलस्ट’ राखिएको छ । यस कार्यक्रममा एक...

भारतको सूर्य मिसन आदित्य-एल १ ले अन्तरिक्षबाट पठायो पहिलो सेल्फी

नयाँ दिल्ली । भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान संगठनले देशको सूर्य मिसनको तस्बिर साझा गरेको छ। बिहीबार इसरोद्वारा साझा गरिएका तस्बिरहरू आदित्य–एल१ द्वारा सेप्टेम्बर ४ मा खिचिएको हो। एउटा तस्बिरमा पृथ्वी र...

चीनमा प्रतिबन्धको रिपोर्टपछि एप्पललाई ठुलो झट्का, २ सय बिलियन डलरले मूल्यमा गिरावट

बेइजिङ । चिनियाँ सरकारी कर्मचारीलाई आईफोन प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाउने रिपोर्ट सार्वजनिक भएपछि एप्पलको सेयरमा लगातार दोस्रो दिन गिरावट देखिएको छ । पछिल्ला दुई दिनमा कम्पनीको बजार मूल्य ६ प्रतिशतभन्दा...

नयाँ आईफोनमा अब यूएसबी–सी चार्जिङ प्वाइन्ट हुने

न्यूयोर्क । आगामी मंगलबार सार्वजनिक हुने एप्पलको नयाँ आईफोनमा यूएसबी–सी चार्जिङ प्वाइन्ट हुने लगभग तय भएको छ । एप्पलको फोनमा हाल विशेष प्रकारको लाइटनिङ एडप्टर प्रयोग भइरहेको छ, जुन उसको...

भारतको सूर्य मिसन आदित्य एल–१ ले दोस्रो पटक कक्ष फेर्‍यो, अब के हुन्छ ?

सूर्य मिसन आदित्य एल–१ ले दोस्रोपटक आफ्नो कक्ष फेरेको छ । भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान सङ्गठन अर्थात् इसरोले मङ्गलवार बिहान आफ्नो ट्विटर ह्यान्डलबाट यो जानकारी दिएको हो । इसरोले भनेको...

चन्द्रयान–३ अभियान पूरा, प्रज्ञान रोभर असाइनमेन्ट पछि स्लिपिङ मोडमा

चन्द्रयान अभियान–३ अन्तर्गत काम गरिरहेको रोभरले आफ्नो असाइनमेन्ट (काम) पूरा गरेको छ । रोभर अहिले स्लीपिङ मोडमा गएको छ । भारतीय रक्षा अनुसन्धान सङ्गठन (इसरो) ले सोसल मिडिया प्लेटफर्म...

एपको रङ-रूप बदल्दै व्हाट्सएप

काठमाडौँ । ह्वाट्सएपको रूप परिवर्तन हुन लागेको छ। एन्ड्रोइड स्मार्टफोनहरूले ह्वाट्सएपको संस्करण २.२३.१३.१६ प्राप्त गर्ने बित्तिकै परिवर्तन महसुस गर्नेछन्। नयाँ प्रयोगकर्ता इन्टरफेस (यूआई) मा सामग्री डिजाइन ३ यूआई तत्त्वहरू दिइएको...

इन्स्टाग्राममा रील बनाउनेहरूलाई खुसीको खबर, कम्पनीले गर्दैछ नयाँ परिवर्तन

नयाँ दिल्ली । इन्स्टाग्राममा रीलहरू बनाउनेहरूले चाँडै सुखद् समाचार पाउन सक्छन् । इन्स्टाग्रामको मूल कम्पनी मेटाले अब इन्स्टा रिलको अवधि ९० सेकेण्ड अर्थात् डेढ मिनेटबाट १० मिनेट बढाउने तयारी गरेको...

भारतको आदित्य एल–१ सूर्यतर्फ अघि बढ्यो, इसरोद्वारा सौर्य मिसन प्रक्षेपण

भारतीय अन्तरिक्ष एजेन्सी इसरोले शनिवार बिहान भारतको पहिलो सौर्य मिसन आदित्य एल–१ प्रक्षेपण गरेको छ । आन्ध्र प्रदेशको श्री हरिकोटामा रहेको सतीश धवन अन्तरिक्ष केन्द्रबाट आदित्य एल–१ प्रक्षेपण गरिएको हो...

नासाले जारी गर्‍यो रुसको लुना-२५ दुर्घटना भएको ठाउँको तस्बिर

न्युयोर्क । अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले चन्द्रमामा रुसी स्याटेलाइट लुना–२५ दुर्घटनाग्रस्त भएको स्थानको तस्बिर सार्वजनिक गरेको छ । समाचार एजेन्सी रोयटर्सका अनुसार लुना–२५ दुर्घटना भएको ठाउँमा १० मिटर चौडाइ भएको...

ट्विटरमा छिट्टै अडियो–भिडियो कल, मस्कले गरे घोषणा

अमेरिकी अर्बपति व्यापारी एलन मस्कले आफ्नो सामाजिक सञ्जाल एक्स (ट्विटर) मा भिडियो र अडियो कलको सुविधा चाँडै नै उपलब्ध हुने घोषणा गरेका छन् । उनले यो नयाँ फिचरले एन्ड्रोइड, आईओएस,...

अमेरिकाले सबैभन्दा पहिले चन्द्रमामा मानिस पठाएको साँचो हो कि झुटो ?

नासाको ‘अपोलो ११’ मिसनअन्तर्गत सन् १९६९ जुलाई २० मा मानव इतिहासमै पहिलोपटक दुई अन्तरिक्ष यात्रीले चन्द्रमामा पाइला राखेका थिए । ‘इगल’ नामक अपोलो लुनार मोड्युलबाट मिसन कमान्डर निल आर्मस्ट्रङ पहिले...

सूर्य नजिक जानु अघि कस्तो छ तयारी ? इसरोले जारी गर्‍यो आदित्य एल–१ काे तस्बिर

चन्द्रमामा चन्द्रयान–३ को सफलतापूर्वक अवतरणपछि इसरो अब सूर्यमा आफ्नो यान पठाउने तयारीमा छ । आउँदा सेप्टेम्बर २ मा आदित्य एल–१ प्रक्षेपण गरिनेछ । आदित्य एल –१ सूर्यको अध्ययन गर्ने...

यस दिन सार्वजनिक हुँदै छ एप्पलको आइफोन १५

आइफोन १५ सिरिजको प्रतीक्षा गरिरहेकाहरूका लागि खुसीको खबर छ । क्यालिफोर्नियामा अवस्थित दिग्गज कम्पनी एप्पलले आइफोन सार्वजनिक गर्ने मिति तोकेको छ । एप्पलको ‘वान्डरलस्ट’ कार्यक्रम १२ सेप्टेम्बरमा आयोजित गरिनेछ र...

चन्द्रमापछि सूर्यको अध्ययनका लागि अन्तरिक्षयान पठाउँदै भारत

नयाँ दिल्ली । चन्द्रयान–३ को सफलतापछि भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान संस्थान (ईसरो) ले आदित्य एल–१ मिसन सेप्टेम्बर २, २०२३ मा श्रीहरिकोटाबाट बिहान ११ः ५० बजे प्रक्षेपण गर्ने जानकारी दिएको छ ।...

प्रहरीका १४ जना सम्पर्कविहीन, सात दिनभित्र हाजिर नभए जागिरबाट हटाइने

काठमाडौँ । नेपाल प्रहरीले १४ जना प्रहरीलाई हाजिर हुन निर्देशन दिएको छ । प्रहरीले आइतवार सूचना जारी गर्दै सात दिनभित्रमा हाजिर हुन निर्देशन दिएको हो । तोकिएको समयमा हाजिर...

चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा के छ ? त्यहाँ जान शक्तिशाली देशबीच चल्दै छ होडबाजी

बुधबार साँझ भारतको चन्द्रयान–३ को ‘विक्रम ल्यान्डर’ले चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा ‘सफ्ट ल्यान्डिङ’ गर्‍यो । योसँगै चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा सफल ‘सफ्ट ल्यान्डिङ’ गर्ने पहिलो राष्ट्र र चन्द्रमाको सतहमा सकुशल पुग्ने रुस,...

चन्द्रयान–३ : इसरोका वैज्ञानिकले अवतरणमा समस्या आए अपनाइने ‘प्लान बी’ बारे बताए

चन्द्रयान–३ ले चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा सफ्ट ल्यान्डिङ गर्न केही घण्टा मात्रै बाँकी छ, तर त्यसअघि इसरोका एक वरिष्ठ वैज्ञानिकले परिस्थिति अनुकूल भएपछि मात्र अवतरण गर्ने, अन्यथा अगस्ट २७ मा नयाँ...

रुसको लुना–२५ चन्द्रमामा सफ्ट ल्यान्डिङको एक दिनअघि दुर्घटनाग्रस्त

रुसको लुना–२५ अन्तरिक्ष यान चन्द्रमामा दुर्घटनाग्रस्त भएको छ । रुसले यो अभियान भारतको चन्द्रयान ३ मिसनको केही दिन अघि सुरु गरेको थियो । यो मानवरहित यान चन्द्रमाको दक्षिण ध्रुवमा...

रुसको लूना –२५ अन्तरिक्षयान दुर्घटनाग्रस्त

रुसको लूना–२५ अन्तरिक्षयान दुर्घटनाग्रस्त भएको छ । अधिकारीका अनुसार अनियन्त्रित भएर चन्द्रमाको चक्कर लगाएपछि यो अन्तरिक्ष यान दुर्घटना भएको छ । लूना–२५ चन्द्रमाको दक्षिण ध्रुवमा सफ्ट ल्यान्डिङ गर्ने तयारीमा थियो तर...

२५ वर्षको गुगलका ७० भन्दा बढी सन्तान, यीमध्ये कतिलाई तपाईंले दैनिक भेट्नुहुन्छ