-धिरज बराल कलमको पनि उमेर हुँदो रहेछ– बाल्यकाल टेक्दा कतै भित्तामा, शरीरमा, जहाँपायो त्यहीँ निर्धक्क कोर्दो रहेछ बेढङ्गको धर्का–धर्की, वृत्त या कुनै भद्दा आकार, विद्यालय जान थालेपछि बडो अनुशासित भई ...
काठमाडौं उपत्यकामा प्रचलित चित्र तथा मूर्तिकलाको विषयमा केन्द्रित रहि लेखिएको पुस्तक नेवार आर्ट ट्रयाडिसनस् हिस्टोरिकल रेमिनिसेन्स अफ पेन्टिङ एण्ड स्टोन आर्ट अफ नेपाल मण्डला’ सार्वजनिक भएको छ । डा....
नेपाली भाषा कसरी शुद्ध लेख्ने ? शुद्ध लेखनका लागि व्याकरणका नियमहरुलाई पछ्याउने कि प्रचलन वा प्रयोगलाई आधार मान्ने ? यस विषयमा भाषाशास्त्रीबीच बहस हुँदै आइरहेको छ । कोही भन्छन्,...
नेपाली आख्यान प्रतिभालाई प्रोत्साहन दिने उदेश्यले यो वर्ष पनि ‘बाह्रखरी कथा प्रतियोगिता २०७८’ आयोजना गर्ने भएको छ । राजधानीमा एक कार्यक्रम गर्दै आयोजक १२ खरी बुक्सले प्रतियोगिता सुरु भएको जानकारी...
भारतको केरलामा कार्यरत जितबहादुर दुई महिनाको बिदा लिएर नेपाल फर्केको थियो । उता घरमा बुढा भएका बुवाआमाको साथमा श्रीमती र तीन छोरीसहित छ जनाको परिवार थियो । गाउँको घर, थोरै...
भारतको केरलामा कार्यरत जितबहादुर दुई महिनाको बिदा लिएर नेपाल फर्केको थियो । उता घरमा बुढा भएका बुवाआमाका साथमा श्रीमती र तीन छोरीसहित छ जनाको परिवार थियो । गाउँको घर, थोरै...
मेरा साथी भन्छन् तँ त सारै संस्कारी भइछस् । हो यार आजकाल म संस्कारी भएको छु किन कि मेरो देशमा फेरि कुलमान आएको छ । म हजारौँ कुलमानको खोजी...
मैले हिँडेको त्यो गोरेटो साँघुरो तर सुन्दर चिटिक्क मिलाएर छापेको ढुङ्गा दुवैतिर खेत, बारी अनि जङ्गल मुस्किलले भेटिने गाउँघर वरपीपलको चौतारी जरुवाको पानी यात्राको थकाइ अनि चौतारीको सुस्ताइ । ...
दुङाल तिब्बती भाषाबाट भित्र्याइएको शब्द भएकाले नेपाली शब्दकोशमा यो शब्द पाइँदैन । तिब्बती भाषामा दुङालको अर्थ हुन्छ– दुःख, पीडा । यो पुस्तकमा तिनै तिब्बतीहरुको व्यथा छ, जो दशकौंदेखि नेपाली भूमिमा...
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका अध्यक्ष कमल थापाले नयाँ पुस्तक लेखेका छन्– ‘एकपटकको सैनिक जीवनभरको सैनिक ।’ अध्यक्ष थापाले यो पुस्तक आफ्नै बुवा अर्थात् अवकाशप्राप्त कर्णेल छत्रबहादुर थापाका बारेमा लेखेका हुन् ।...
नेपाली साहित्यमा ‘शोक उपन्यास’ त्यति धेरै पढिएको विधा होइन । तर, ‘शोक उपन्यास’ हुने रहेछ भन्ने नेपाल सरकारका पूर्वसचिव खगराज बरालको स्यानी उपन्यासको अध्ययनबाट थाहा हुन्छ । बरालको...
भय र खुशी मिश्रित बाढी मनमा आउँदा प्रसुती पीडा खपेर हाँस्यौ मलाई पाउँदा सहनशील हे दिव्य नारी कोमल हृदयी मायाकी खानी निश्वार्थी...
बा, के गर्नुपर्छ हजुरको जस्तै कविता लेख्न ? बा के भनिदिनुस् न के गर्नुपर्छ हजुरले नलेखेको कविता लेख्न ? भृकुटीमण्डपबाट लामा–लामा पाइला सराउँदै ...
कलाकार तथा कला लेखक देवेन्द्र थुम्केलीद्वारा लिखित जीवनी परक कृति ‘कलाकार जीवनवृत्त’ प्रकाशित भएको छ । नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका कुलपति के–के कर्माचार्यले आइतबार एक समारोहका बीच कृति सार्वजनिक गरेका...
-निरज आचार्य श्रावणको कुनै साँझ थियो झमझम दर्केको झरीबाट जोगिन रुखको ओत लागेकी तिमी अङ्ग अङ्ग निथ्रुक्क कति मादक देखिएकी थियौ भिजेको कपालबाट निधारमा झरेको...
रेखा जग्गासम्बन्धी कामको सिलसिलामा जिल्ला अदालतमा गएकी थिइन् । आफ्नो वकिल ठीक समयमा नआइपुगेका कारण समय बिताउन गाह्रो भएकाले अदालतमा यताउता डुल्दै थिइन् । अचानक रेखाको नजर कैदी कक्षमा पुग्यो ।...
ए ! हाम्रो पहिरनमा अङ्कुश लगाउन खोज्नेहरू हो, हाम्रा लवजमा मधुरता, सीमितता खोज्नेहरू हो । ए ! समानता र सशक्तीकरणका भजन गाउनेहरू हो, कहिले बारमा, कहिले हाम्रा हारमा हामीलाई मदहोसीको...
आँधीले हल्लाइरहेको सालको बोटबाट झरेको एउटा पात झरीले रुझाइरहेको उर्लँदो नदीमा पौडिन पुग्दा पातमाथिका कमिलाहरू पातसँगै बगिरहे अनन्त यात्रामा नदीसरि ... सागरले किनारा लाउँदा ओर्लिएका कमिलाहरू ...
–पूर्णप्रसाद अधिकारी भावुक टिप्पणी नगरी खास आधिकारिक र सत्य–तथ्यमा आधारित अनुसन्धानमूलक सामग्रीहरूको ओज, अध्ययन र विश्लेषणबाट तयार भएको नेपाल विद्यालाई समग्रमा नेपाललाई संसारसमक्ष परिचय गराउने...
हालखबर बुझ्न कहिल्यै नआउने छोराबुहारी आजभोलि दिनदिनै आउने गरेका छन् । उनीहरूको साथमा कोही न कोही अपरिचित मान्छे हुन्छन् र सबैको मीठो बोलीवचन नै छ अनि आएपछि घरभित्रभन्दा बाहिरै...
मेरो दिनै खराब ! सिफ्ट शुरु भएको एकघण्टा नबित्दै आज फेरि बेड नम्बर पन्ध्रमा भर्ना भएको बिरामी एकाएक हरायो । यो बिरामी हराउने र भेटिने क्रम नौलो भने...
फिलिङ्गो भनेको आगोको एक चोक्टा वा रातो कोइला हो, जसले साधारण अवस्थामा आगो सल्काउन सक्छ र असाधारण अवस्थामा सारा बस्ती नै सखाप गर्न पनि सक्छ । प्रतीकात्मक रुपमा...
- सरोज दाहाल हे...
नेपालको राजनीतिक परिदृश्यको एक सुपरिचित नाम हिसिला, विज्ञताले एक आर्किटेक्ट र विद्यार्थी कालदेखि हाल साठीको दशकमा उक्लँदै गर्दा राजनीतिमा निरन्तर सक्रिय व्यक्तित्व हो । हालै पेन्गुइन बुक्सद्वारा प्रकाशित...
मदन पुरस्कार गुठीले २०७७ को पुरस्कारका लागि ९ पुस्तक उत्कृष्ट सूचीमा छनोट गरेको छ । सूचीमा गिरी श्रीस मगरको एकलब्यको देब्रे हात, कृष्ण अविरलको करिया, कुमार नगरकोटीको कल्प ग्रन्थ, वैरवबहादुर...
–सुजित स्वरूप हे भगवान्, मेरो प्रभु ! यो पृथ्वीलोक तिम्रै आविष्कार होइन र ? यहाँका बासिन्दा हामी तिम्रै सन्तान होइनौँ र ? सिंहासन तिमीलाई ...
-उमेश अवस्थी ‘आदर्श’ कति दिन बाँच्छौ तिमी यस्तै यस्तै यस्तै ज्यूँदै लास बनेर कति दिन औँठाले छाप लगाइरहन्छौ तिमी दास बनेर कति वर्षसम्म...
परापूर्व कालमा हिरण्यकशिपु नामका सम्राट थिए । उनको स्वर्ग, मत्र्य, पाताल तीनै लोकमा उनको एकछत्र साम्राज्य थियो । हालको इराक भन्ने स्थानमा राजधानी बनाएर तीनै लोकको शासनसत्ता सञ्चालन गरेका थिए...
लेखनाथ पोखरेलको नियात्रासंग्रह ‘फकलीको गाउँ’ पाठकमाझ आएको छ । पोखरेलले नेपालका सत्तरीभन्दा बढी जिल्ला र विदेशको केही ठाउँमा भ्रमणको सिलसिलामा देखेका, सुनेका, बुझेका र अनुभूत गरेका कुरालाई विषयवस्तु बनाएर पस्किएको...
त्यो पचहत्तर वर्षअघि एक सय चार वर्षदेखि उम्रिएको सिस्नोको झ्याङलाई मस्न रोपिएको त्यो रुख ! आज हेर, जनतालाई शीतल दिँदादिँदै बढ्यो र अहिले कुप्रो...
नौवटा दक्षिण अमेरिकी देशमा फैलिएको विशाल जङ्गलको नाम एमेजन हो । एमेजन जङ्गलको ६० प्रतिशत ब्राजिल, १३ प्रतिशत पेरु र १० प्रतिशत भू–भाग कोलम्बियामा पर्छ । बाँकी १७ प्रतिशत भू–भाग...
-सरोज दाहाल गएको थियो ऊ धन कमाउन भनी थुप्रै सपना बोकेर परिवारजनका इच्छा पूरा गर्न तर आफ्नो इच्छा रोकेर गथ्र्यो फोनमा बात उसले छ यहाँ...
दीपक चौधरीद्वारा लिखित ‘पूर्वी एसियाको आँखीझ्याल’ सार्वजनिक भएको छ । पूर्वी एसियाली मुलुकको आर्थिक–सामाजिक जनजीवनको चित्रण गरी लेखिएका लेखहरूको संकलन ‘पूर्वी एसियाको आँखीझ्याल’ हालै सार्वजनिक भएको लेखक चौधरीले जानकारी दिए...
नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानले ‘प्रज्ञा नेपाली शैक्षणिक व्याकरण’ प्रकाशन गरी बजारमा ल्याएको छ । कुलपति गङ्गाप्रसाद उप्रेतीको निर्देशन र सम्पादनमा शिक्षा र प्राज्ञिक क्षेत्रका विद्वानहरू प्राडा. हेमनाथ पौडेल, प्राडा.रमेशप्रसाद भट्टराई र डा.प्रेमप्रसाद...
-गरिमा खनाल एउटा राम्रो घर बनाउन चाहन्छु तिम्रो त्यो च्यातिएको चोलीलाई फेरेर नयाँ चोली लगाइदिन चाहन्छु तिमिले भनेको हैन म प्यारी छु भनेर तिमी जस्तै...
आधाउधी तिल–चामले कपाल, कक्षा तीनभन्दा माथिल्लो कक्षामा उक्लन नसक्दा सानो उमेरमै पढाइ छोडी भागेको उसको शैक्षिक इतिहास हो । जीवनको लामै समय दरभङ्गा (भारतको बिहार राज्यस्थित एक सहर)मा ज्याला मजदुरी...
-नृपराज बराल लोकतन्त्रको मतियार म, लोकतन्त्रको ठेकेदार म मैले केही गरे मात्र लोकतन्त्र बच्छ मैले जे बोले नि, जे गरे नि लोकतन्त्रमा पच्छ हो लोकतन्त्रको...
–साकारबाबु सुवेदी लाग्थ्यो जिन्दगी पक्का पनि कालो वा सेतो नै हुनु पर्छ, एउटा मजबुत ढलान जस्तो । कुनै हावा, हुरी, आँधी...
-रमेश रेग्मी लालच र सत्ता मोहले धमिलो बादल देशको आकाशमा थुप्रिएपछि, मान्छेका आँखाले नै मान्छेलाई मान्छे नदेख्दो रहेछ, महलका हृदयहरूले छाम्न नसक्दो रहेछ झुपडीका घाउहरू, ...
नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानले अनुसन्धान लेखनसम्बन्धी शैली पुस्तिका बनाउने भएको छ । पुस्तिका निर्माणका लागि आवश्यक गृहकार्य शुरु गरिएको प्रतिष्ठानका कुलपति गङ्गाप्रसाद उप्रेतीले जानकारी दिए । प्रतिष्ठानको आयोजनामा यहाँ आज भएको ‘अनुसन्धान...
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले परिवर्तित सन्दर्भमा सामाजिक रुपान्तरणका लागि स्रष्टाहरूले थप योगदान गर्नुपर्ने बताएकी छन् । नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानद्वारा आज राष्ट्रपति भवन शीतल निवासमा आयोजित पुरस्कार वितरण कार्यक्रममा राष्ट्रपति भण्डारीले समाजको प्रगतिशील...