साहित्य

श्रेष्ठको पुस्तक ’हिमालयको उत्पत्ति’ बजारमा

विक्रम श्रेष्ठद्वारा लिखित पुस्तक हिमालयको उत्पत्ति : सागरदेखि सगरमाथासम्म’ बजारमा आएको छ । संस्कृति तथा पुरातत्व अध्ययन केन्द्रद्वारा प्रकाशित सो पुस्तक बिहीबार नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका उपकुलपति डा. जगमान गुरुङले विमोचन गरे । ...

तीन स्रष्टालाई मधुपर्क सम्मान

नेपाली साहित्यमा विशेष योगदान पुर्याउने तीन स्रष्टालाई ‘मधुपर्क सम्मान’ गरिएको छ । राजधानीस्थित बानेश्वर ब्याङ्क्वेटमा आयोजित एक समारोहमा ‘मधुपर्क सम्मान २०७९’ पुरुषोत्तम बस्नेत, गणेश रसिक र मोमिला जोशीलाई कार्यक्रमका प्रमुख...

चार स्रष्टा सम्मानित

डम्बर कुमारी–गणेश कोइराला प्रतिष्ठानले आख्यानको क्षेत्रमा विशिष्ट योगदान पुर्‍याउने चार साहित्यिक स्रष्टाहरूहरूलाई सम्मान गरेको छ । नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका उपकुलपति डा. जगमान गुरुङको प्रमुख आतिथ्यमा नेपाल सांस्कृतिक संस्थान, राष्ट्रिय नाचघरमा...

१० लघुकथा कृति एकसाथ विमोचन

लघुकथा समाजले १० वटा लघुकथा सङ्ग्रह एक साथ सार्वजनिक गरेको छ । काठामाडौँस्थित बत्तीसपुतलीमा रहेको तृप्त रेस्टुरेन्टमा ती कृतिहरूको प्रमुख अतिथि अशेष मल्ल, लघुकथा समाजका केन्द्रीय अध्यक्ष श्रीओम श्रेष्ठ रोदन,...

‘मनुस्मृति संशोधन हुनुपर्छ’

अन्तर्राष्ट्रिय कानुनका ज्ञाता मानार्थ प्राज्ञ सदस्य प्राडा सूर्यप्रसाद सुवेदीले मनुस्मृति संशोधन हुनुपर्ने धारणा राखेका छन् । “नेपालको शासन पद्धति मनुस्मृतिमा आधारित छ,” उनले भने “मनुस्मृति संशोधन हुनुपर्छ, त्यस निम्ति विद्वत...

कवि नवीन अभिलाषीको कविता संग्रह 'मौलामा बाँधिएको राँगो' विमोचन

साहित्य साधक कवि नवीन अभिलाषी को तेश्रो कविता संग्रहको एक कार्यक्रमका बीच विमोचन गरिएको छ । डा. अमर गिरीको प्रमुख आतिथ्य तथा राप्ती साहित्य परिषदका अध्यक्ष टीकाराम उदासीको सभापतित्वमा एवं...

‘नयाँ परिवेशमा पुगेपछि आफू को हुँ भन्ने कुराले पिरोल्छ’

नेपालमा मात्र होइन, अमेरिका पुगेर पनि नेपालीहरूलाई सङ्गठित गर्ने, नेपाली भाषा साहित्यको संरक्षण र संवर्द्धनमा निरन्तर लागिरहेका साहित्यकार हुन् कवि वसन्त श्रेष्ठ । तेह्रथुममा जन्मी हुर्की साहित्य साधनमा लागेका उनी...

वसन्त महर्जनको पुस्तक ‘बुद्ध विमर्श’ प्रकाशित

बुद्ध र बौद्ध धर्म–दर्शनसम्बन्धी अध्ययन अनुसन्धान र लेखनमा सक्रिय लेखक वसन्त महर्जनको एघारौं बौद्ध पुस्तक ‘बुद्ध विमर्श’ प्रकाशित भएको छ । बुद्ध भनेका गौतम बुद्ध एकजना मात्रै नभएर विगतमा बोधि...

पुस्तक चर्चा : लोकप्रतिभा चिनाउने कृति

‘देउबहादुर दुरा ठाडो भाकाका लोकनायक’ कृति यमबहादुर दुराले तयार पारेका छन् । उनले इतिहासबाट लोप हुन लागेका लोकसाहित्य सर्जकका बारेमा खोज अनुसन्धान गरी तयार पारेको यो कृतिले देउबहादुर दुराको मात्र...

एकान्त समय

बेलुकी ४-५ बजे गाउँ साह्र शान्त हुन्थ्यो । यतिवेला सबै मान्छेहरू खेत काम गर्न, घाँस काट्न र गाई गोरु चराउन गएका हुन्थे । गाउँमा बुढा बुढी र केटाकेटीहरू मात्र हुन्थे...

असारे झरी, नाबालक छोरा, विदेशको बसाइँ

दस वर्षअघिको असार महिना । आकाशभरि कालो बादल, सिमसिम पानी परिरहेको थियो । सबै रोपाइँमा व्यस्त देखिन्थे । कतै पुरुषहरू आली लगाउन व्यस्त, कतै बीउको मुठा फाल्दै । त्यस दिन...

रूकु कार्कीको ‘जीवनका विविध आयाम’ लोकार्पित

निबन्धकार रुकु कार्कीको निबन्ध कृति जीवनका विविध आयामको लोकार्पण गरिएको छ । शङ्कर लामिछाने प्रतिष्ठान तथा मातृभूमि साहित्य समाज, हेटौंडाले जेठ २५ गते थाहा पुस्तकालय, काठमाडौँमा आयोजना गरेको कार्यक्रमका प्रमुख...

पहाडीको ‘जलमा हलचल सूक्ष्मको’ प्रकाशित

मानव अधिकारकर्मी कृष्ण पहाडीको कविता सङ्ग्रह ‘जलमा हलचल सूक्ष्मको’ प्रकाशित भएको छ । मानव अधिकार तथा शान्ति समाजले समाजका संस्थापक सभापति पहाडीको उक्त कृति प्रकाशनमा ल्याएको हो । पहाडीको यस...

शेखर ढुंगेलको कथाकृति 'जात' सार्वजनिक

साहित्यिक पत्रकार संघद्वारा आयोजित एक विशेष साहित्यिक समारोहमा सर्जक शेखर ढुंगेलको नयाँ कथाकृति 'जात'को लोकार्पण गरिएको छ । समारोहका प्रमुख अतिथि नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका कुलपति गङ्गाप्रसाद उप्रेतीले उक्त कृतिको लोकार्पण...

गुरुङको ‘जब एउटा मान्छे हराउँछ’ लोकार्पण

कवि चन्द्र गुरुङको दोस्रो कवितासंग्रह ‘जब एउटा मान्छे हराउँछ’ लोकार्पण भएको छ । शिल्पी थिएटरमा आइतबार कवि श्रवण मुकारुङ, बिन्दु शर्मा र राजकुमार बानियाँले संग्रह लोकार्पण गरेका हुन् । कार्यक्रममा...

सफलताको जङ्गलमा असफलताका रुखहरू

सफलताको जङ्गलमा केही असफलताका रुखहरू पनि रोप्नुपर्ने हुन्छ तब त प्रकृतिको मजा लिन सकिन्छ केही प्राकृतिक उपहारहरू जङ्गलमा रमाउन चाहनेहरूलाई दिन सकिन्छ तर जब जब प्रकोपहरू आउँछन् यो जङ्गल डग्मगाउँदैन ...

‘पन्ध्रौँ चुली’को लोकार्पण

लेखक एवम् सर्भेयर खिमलाल गौतमको पुस्तक ‘पन्ध्रौँ चुली’को पोखरामा गृह लोकार्पण भएको छ । सन् १९५० मा पहिलोपटक अन्नपूर्ण फर्स्टको आरोहण गरेको दिन पारेर गरिएको उक्त कार्यक्रममा लेखक सरुभक्त र...

किन लेखे रेशम चौधरीले देवीसरा बादीको बायोग्राफी ?

कारागारमा रहँदा कतिपयले पुस्तक लेखेर सिर्जनशील कर्ममा दिनचर्या बिताउने गरेका छन् । लेखनको हिसाबले वीपी कोइरालाले कारागार बसाइँलाई निकै फलदायी बनाए । कालजयी उनका प्रायः उपन्यास जेल बसाइँमै लेखिए ।...

पाठशाला

यसपाली संगठनका बेर्नामा चाहनाका कोपिला न बसेर होला उठेनन् उमङ्गका उचाइहरू र, फक्रिएनन् जीतका सुवासिला फुलहरू सायद अल्छी माली परेर होला भुलेका छन् बेर्नाले आफ्नै मालीहरूलाई गाई गोठमा बेला...

लघुकथा : जिताउने शर्त

चुनाव जितेपछि आज भोलि फुर्सद नै छैन होमबहादुरजीलाई । विजय जुलुश, पदस्थापना अनि सम्मान कार्यक्रममा जानै पर्‍यो । आज अञ्जनीकुमारलाई स्थानीय युवा क्लबको सम्मान कार्यक्रम थियो । क्लबका युवाहरूको नै...

गजल

तिम्रो मुटु मेरो मुटु साट्न पाए हुन्थ्यो नचुँडिने मायाडोरी बाट्न पाए हुन्थ्यो । जिन्दगीका उकाली र ओरालीका यात्रा सुखदुःख सँगसँगै काट्न पाए हुन्थ्यो । समाजका तगारा छन् ताराभन्दा धेरै छानी...

प्यारी छोरी, समाजका दैत्यहरूको संहार गर्न काली बन्नू

प्यारी छोरी, सफलताको शिखर चुम्दै जाऊ । तिम्रा लागि यही देशमा हजारौँ अवसरका ढोकाहरू खुला छन् । पल, पलका चुनौतीलाई चिर्दै, समस्यालाई पन्छाउँदै प्रगति पथमा लम्कदै आऊ । तिम्री आमाको कोटी...

काव्योपासन

१. आहा ! सुन्दर शारदा सतहमा, मुस्कानमा आउनु पुष्पा पुष्पित वासना मगमगी उद्यानमा छाउनु श्रेया पावन कोइली कुतुहला वाणी खुली गाउनु प्रेमी बादल हर्षभित्र मनमा छन् चित्र रङ्ग्याउनु । ...

शंकरले किन बनाए वानीरा फाउन्डेसन ?

नेपाली साहित्यमा डा. वानीरा गिरी सुपरिचित नाम हो । बाल्यकालदेखि नै साहित्यतर्पm आकर्षित भएकी उनी दार्जिलिङबाट प्रकाशित ‘दियो’ साहित्यिक पत्रिका ‘मेरो साथी भन्छ’ शीर्षकको कविता विसं २०२० मा प्रकाशन गरेर...

कविता : सोच

हेर त तिम्रो नाउँमा, शोक मनाउँदैछ यहाँ त्यही नाउँ भित्र–भित्र, संसार जल्दैछ यहाँ विचित्र छ अधिकार, त्यो तिम्रो नाउँ भित्र जलन भएर फुट्छन, ज्वालामुखीहरु यहाँ । देशले तिम्रो खोजी गर्दैन,...

जीवनको तयारीमा मृत्यु !

अन्ततः हामी सबै बाँच्ने तयारी गर्दागर्दै मर्दा रहेछौँ । फेरि हाम्रो तयारी कहिल्यै पुरा हुँदो रहेनछ । तयारीका अनेकौँ क्रम उपक्रमहरूको फेहरिस्तमा जाँदो रहेछ मानव मन । तयारी तयारीमा व्यस्त...

कविता : खबरदारी बालेनलाई हैन

खबरदारी बालेनलाई हैन खबरदारी त तिनलाई गर्ने हो जसले बालेनलाई काम गर्न दिंदैन विकासको गतिमा हिँडदा हिँडदै खबरदारी त तिनलाई गर्ने हो जसले बालेनलाई छिड्की लगाउन खोज्छ घुस...

कथा : आइ एम सरी

अफिसको काम सकिँदा सकिँदै ढिलो भयो । कहिलेकाहीँ त आफ्नो साधन नहुनु पनि अभिशाप जस्तै हुँदो रहेछ । यसो लिफ्ट दिने मान्छे पनि कोही भेटिदैन । फेरि ६ बजिसक्दा पनि...

गीतः मायाको कहानी

थाहा थियो तिमीलाई जस्तै हुन्छ मलाई पनि तिमीबिना कहाँ बन्छ मायाको कहानी । तृष्णाको त सागरै हुन्छ, गन्छु भन्ने हुन्न दुई चार तृष्णा पुगे धन्न, अरू आफैँ छुन्न वारिपारि वर्षौं...

म पनि छोरीकी आमा...

म एक नारी, म एक छोरी, म एक आमा, म अर्धाङ्गनी, म बुहारी अनि मेरो अनेकौँ अनेक परिचय र पहिचान । नारी भएर जन्म लिन पाउनु अनि नारीको रूपमा अनेकौँ...

कविताः रात दिन अँध्यारै

२०५८ साल जेठ १८ सम्म नारायणहिटी दरवारको नाम रह्यो १९ गते राति के उल्का हुन गई जङ्गलको पाटी भयो । राजाका सेना थे, आर्मी अस्पताल, थिए गार्ड बस्ने तहाँ भए...

सगरमाथाबाट शिवपुराणको नेपाली र अङ्ग्रेजी संस्करण सार्वजनिक

विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथाबाट शिव महापुराणको नेपाली र अङ्ग्रेजी अनुवाद ग्रन्थ अनावरण गरिएको छ । भगवान् शिवको बासस्थान हिमालय मध्येमा पनि सगरमाथा महत्वपूर्ण भएकाले त्यहाँबाट सार्वजनिक भएका दुवै ग्रन्थका लेखक...

मोम्चो कथा सङ्ग्रहमाथि अन्तरक्रिया

वसन्त पराजुलीको कथा सङ्ग्रह ‘मेम्चो’बारे अन्तरक्रिया गरिएको छ । वरिष्ठ साहित्यकार श्रीओम श्रेष्ठ रोदनको अध्यक्षतामा बुधबार अनामनगरस्थित निम्तोको सभाहलमा आयोजित कार्यक्रमा प्रा.डा. लक्ष्मणप्रसाद गौतम र प्रा.डा. सावित्री कक्षपतिले मोम्चोबारे समीक्षात्मक...

कविता : बालेनलाई चिठी

...

प्रदेश १ का १८ स्रष्टालाई ‘सम्मानको नाममा अपमान’

सात महिना अगाडि प्रदेश १ को भाषा, कला, साहित्य र संस्कृतिको क्षेत्रमा विशिष्ट योगदान पुर्याउने १८ स्रष्टालाई सम्मान र पुरस्कार गर्ने गरी गरेको मन्त्रीस्तरीय निर्णय अझै कार्यान्वयन भएको छैन । ०७७/०७८...

गौतमको ‘पन्ध्रौँ चुली’ लोकार्पण

लेखक एवं सर्भेयर खिमलाल गौतमको ‘पन्ध्रौँ चुली’ लोकार्पण गरिएको छ । १५औँ अन्तर्राष्ट्रिय सगरमाथा दिवसको पूर्वसन्ध्याको अवसरमा शनिबार काठमाडौँको भृकुटीमण्डपस्थित पर्यटन बोर्डमा आयोजित विशेष समारोहमा सरकारका मुख्यसचिव शङ्करदास वैरागी, कीर्तिमानी...

कविकेशरी चित्तधरको जन्मजयन्ती मनाइयो

नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान, साहित्य (मातृभाषा) विभागद्वारा नेपाल भाषा परिषद्सँगको सहकार्यमा कविकेशरी चित्तधर हृदयको ११७ औँ जन्मजयन्ती शनिबार मनाइएको छ । जन्मजयन्तीको अवसरमा ‘कविकेशरी चित्तधर हृदयको व्यक्तित्व र कृतित्व’ विषयक विचार–गोष्ठीको आयोजना...

गीताञ्जली श्रीः बुकर पुरस्कार जित्ने पहिलो भारतीय

गीताञ्जली श्री अन्तर्राष्ट्रिय बुकर पुरस्कार जित्ने पहिलो भारतीय लेखिका बनेकी छन् । उनको उपन्यास टम्ब अफ स्यान्ड भारतको विभाजनको छायामा लेखिएको हो । पुस्तकमा एक ८० वर्षीय वृद्धाले आफ्नो पतिको...

छोरीको जन्मदिनमा नयाँ पुस्तक

साहित्यकार सुरज उपाध्यायले छोरी प्राप्ति मुस्कानको जन्मदिनको अवसरमा नयाँ पुस्तक लिएर आएका छन् । बुधबार आयोजित समारोहमा बालबालिका र कार्यक्रमका अतिथिले एकसाथ सुरजको बाल कविता सञ्चयन ‘साइकल’ सार्वजनिक गरेका हुन् ।...

गजल : मुटु साट्न पाए हुन्थ्यो

तिम्रो मुटु मेरो मुटु साट्न पाए हुन्थ्यो नचुँडिने माया डोरी बाट्न पाए हुन्थ्यो । जिन्दगीका उकाली र ओरालीका यात्रा सुख दुःख सँगसँगै काट्न पाए हुन्थ्यो । समाजका तगारा...

व्यङ्ग्य : जब झाँक्री भुसालले सातो फुके...