साहित्य

मन दुखेको औषधी

कुरा गर्ने खासै कोही छैनन् । मोबाइल बोक्नु पनि बेकार लाग्न थालेको छ । फोन कसैको आउने होइन । खल्लो र एक्लोपनको आभास भइरहेछ अचेल । अचानक हिजो एउटा...

मेरो सपना तिमी

बिहानी झिसमिसेसँगै सेता पृष्ठभूमिमा काला गाजल लेखनीले लपक्कै घसेर मनका कुना कुनामा मस्तिष्कका त्यान्द्रा त्यान्द्रामा सजाइरहेछु मेरो सपना तिमी । अनकन्टार, अप्ठ्यारा ठाडा उकाला बाटाहरूमा टन्टलापुर घाम पसिनाको क्षारीय...

तीन लघुकथा

१. चेतना “तिमीलाई थाहा छ ? मेरो मामुको बूढो मामा घर यहीँ हो रे । ” उदितले भन्यो । “कस्तो रमाईलो ठाउँ ।” दीपाले भनिन् । “त्यही भएर मैले रेस्टुरेन्टमा...

शिक्षक सङ्कल्प

चल्दै छ स्वार्थको हुरी जोगाउनु छ स्वाभिमानको दियो छोपेर आफ्नै इमानको पछ्यौरीले । पन्छाउँदै चाप्लुसीको वनमारा रोप्नु छ आदर्शको बिरुवा सोहोरेर लालचको रछ्यान सुकिलो राख्नु छ नैतिकता । ...

नैतिकता डढाएरै खरानी चाहिन्छ

न आगो चाहिन्छ, न पानी चाहिन्छ मन पगाल्न त आँखाको नानी चाहिन्छ क्वाटर, नशा, उम्लिएको जवानीमा मान्छेलाई टिकटककै सिरानी चाहिन्छ ना बाबा, मेरो राजा, ‘श्रीमान्’सँग छु म नैतिकता...

जति हेर्छु उति राम्रो

जति हेर्छु उति राम्रो तिम्रो प्रतिच्छाया झन्झन् गाढा भइरहेछ मेरो देशको माया । साम्राज्यवाद युद्ध बोकी नेपाल भित्रिरा’छ सडकभरि देशभक्तको ताँती लागिरा’छ लिम्पियाधुरा, कालापानी, लिपुलेक रुन्छन्– ‘देशभक्त सन्तान हो मुक्ति...

सुन्दरीजलमाथि चिसापानी

वनेली चराचुरुङ्गीहरूको चिरबिर । कति अनौठो गुञ्जन । कति मीठो ध्वनि । पृथक स्वर–सुसेली । क्रमशः कानमै झङ्कृत हुन्छ । मिठासयुक्त एउटा बेग्लै साङ्गीतिक तरङ्ग, वातावरणभरि गुञ्जायमान हुन्छ । त्यसमाथि...

फुयालको ‘आफैँलाई खोज्न मन छ’ विमोचन

काठमाडौँ । कवि सागर फुयालको ‘आफैँलाई खोज्न मन छ’ कृति विमोचन गरिएको छ । नेपाल स्रष्टा समाजको आयोजनामा राजधानीस्थित अनामनगरको निम्तो रेस्टुरेन्टमा आयोजित कार्यक्रममा साहित्यिक पत्रकार नगेन्द्रराज शर्मा, रोचक घिमिरे,...

नियात्राः नोटमा रहेको चङ्खेली हिमालको सन्देश

मुुगु कर्णाली तरेर रुगागाउँ हुँदै नेटा पुुग्दासम्म चङ्खेली हिमाल आरोहण गर्न सकिन्छ भन्ने थाहै थिएन मलाई । नेटाबाट जब चङ्खेली हिमाल देखियो अनि हामीबीच चङ्खेली हिमालसम्बन्धी अनेक जानकारी आदान–प्रदान भए...

लीलबहादुरको बसाइँ उपन्यास र हाम्रा भोगाइ

हाम्रो कलेज जीवन निकै रमाइलो गरी बित्यो । अहिलेका विद्यार्थीहरूको पनि कलेज जीवन त्योभन्दा अझ रमाइलो हुनुपर्छ । हमीले कलेज पढ्दाको समयमा अहिलेको जस्तो विज्ञान प्रविधि थिएन, सामाजिक सञ्जालहरू थिएनन्...

‘किङडम लस्ट’ ग्रन्थले उठाएका अनेक जिज्ञासा

अस्ट्रेलियाका पत्रकार जुलियन असान्ज अमेरिकी तथा अङ्ग्रेज सरकारका युद्ध अपराधको पोल खोलेबापत र युद्ध अपराधीको मखुण्डो उघारिदिएका कारण अमेरिकी प्रशासनको ठाडो दबाबमा पाँच सालदेखि बेलायती झ्यालखानामा यातनासहित थुनिएका छन् ।...

गुरुङ, केशरी र श्रेष्ठ सम्मानित

काठमाडौँ । साहित्यिक पत्रकार सङ्घले संस्कृतिविद् डा. जगमान गुरुङ, वरिष्ठ आख्यानकार गीता केशरी र वरिष्ठ कलाकार मदनदास श्रेष्ठलाई अभिनन्दन गरेको छ । साहित्यिक पत्रकार सङ्घको स्वर्ण महोत्सवको अवसरमा होटल तपस,...

हाम्रा नाटक जीवन्त छन्, त्यसैले विदेशी पनि धेरै मन् पराउँछन्

काठमाडौँ । (प्रा.डा.सावित्री कक्षपतिले करिब ३४ वर्ष नेपाली भाषा साहित्य, नाटक र पाश्चात्य समालोचना विषय प्राध्यापन गरिन्। उनले बालकृष्ण समका नाटकमा रङ्गशिल्प विषयमा विद्यावारिधि गरेकी छन् । विसं २०१६ मा...

ईश्वर कहाँ छैन ?

तिमी सोध्छौ, ईश्वर कहाँ छ ? म भन्छु सुन्ने कानमा छ हेर्ने आँखामा छ धड्किरहने मुटुको हर धड्कनमा छ नदेखिने यी कण कणमा छ । भन, ईश्वर कहाँ छैन ? ...

बूढो घर

मेरो प्रिय घर बूढो भैसक्यो होला उ घाम पानी छेक्न असमर्थ छ छानोका ढुंगाहरु झर्न थालिसके होलान् धमिराले स्याहारी राखेको धुरी कतिबेला झर्छ, थाहा छैन बर्खामा चुहिने छानो अब त...

म नै हुँ

म नै हुँ तिम्रा हजुरबालाई विद्यालय आउन रोक्ने तिम्रा बालाई तिमीले पढेर काम छैन भन्ने म नै हुँ तिमीलाई विद्यालयमा विभेद गर्ने समाजमा सामाजिक दूरी कायम गराउने रोक्दा रोक्दै...

लघुकथा : सुम्लो

“हैन के भयो बाबु ?” बिहान गिलासभरी दूध र ड्राई फ्रुट्स खुवाएर पठाएको छोरा खोच्याउँदै आएको देखेर बुबाले सोध्नु भयो । छोरा पीडाले नाक खुम्च्यायो तर ओठमा मुस्कान थियो...

मलाई किन स्विकारिँदैन ?

मेरो हुनुमा नै केही समस्या छ कि ? मेरो अस्तित्व, तिम्रो अस्तित्व फरक हो र ? मेरो विचार, मेरो दृष्टिकोण अलग हुँदैमा मलाई अस्वीकार नै गर्नुपर्छ र ? जति धेरै...

मनाङको त्यो कहालीलाग्दो उकालो

मनाङ भन्ने बित्तिकै जो कोहीलाई झट्ट सम्झना आउँछ– हिमाल पारीको देश भनेर । तराईको मान्छे यो पङ्क्तिकारलाई हिमाल पारीको देश घुम्ने हुटहुटी थियो । त्यो इच्छा नेवार भाषा सर्वेक्षण...

ललितकला लेखन प्रतियोगीताका उत्कृष्टलाई पुरस्कार प्रदान

काठमाडौँ । नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानको आयोजनामा सम्पन्न ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०’ का बारेमा समाचार लेखन, प्रसारण तथा समीक्षा लेखन प्रतियोगितामा उत्कृष्टहरूलाई पुरस्कृत गरिएको छ । बुधबार आयोजित एक समारोहमा...

कविता : असल साथी

एक असल साथी जीवनसँगको सम्बन्ध हो विगतसँग जोडिएको सुन्दर संसार हो भविष्यका लागि बाटो हो पूर्णतया यो भौतिक संसारमा गरिएको एक विवेकपूर्ण निर्णय हो थोरै तर आफ्नै मनले चयन गरिएको ...

बीपी सङ्ग्रहालयमा कविता वाचन

काठमाडौँ । बीपी कोइरालाको ४१ औँ स्मृति दिवसका अवसरमा विद्युतकर्मी साहित्य समाजद्वारा शनिबार सुन्दरीजलस्थित बीपी सङ्ग्रहालयमा कविता वाचन कार्यक्रम गरिएको छ । सो कार्यक्रममा सर्जकहरूले रचना वाचन तथा बीपीको बहुआयामी...

त्यो अग्लो टावर

आजभोलि सबैतिर चर्चा चुलिँदै छ काठमाडौँको अग्लो टावरको हल्ला फैलिँदै छ त्यो अग्लो टावरबाट के के देखिँदो हो ? गरिबका झुपडीको मर्म पोखिँदो हो ? साउनको भेलले...

अभागी युवा पुगे है बगरमा

वर्षभरिको अन्न थियो भकारीमा बुबाले सपना जस्तै गरी बुनेका डोकाहरू थिए पिँढीमा आमाले सजाएको तुलसीको मठ बहिनीले सारेका सयपत्री फूलहरू थिए आँगनीमा हाम्रो सपना, आशा, भविष्य सबै सबै थिए त्यो...

सतिसाल

यो निष्पट्ट अँध्यारोमा झनै कालो चन्द्रमा यी कुरुप धारिला फूलहरू यो प्राण मरेको हावा र यो निर्जीव बगिरहेको पानी किन यो भीरको फेद टुप्पो छैन ? किन म खसेर सकिनँ...

पहिचान बिनाको म

सम्भ्रान्त सहरको व्यस्त सडकमा हुर्किएको म, मेरा लागि घामपानी र ठिहीमा ओत लाग्ने र सुत्ने महल सडक पेटी र आकाशे पुल थिए मेरा लागि बाबु आमा तिनै थिए जसले सडकमा...

डियर जिन्दगी

तिमीलाई एक बुँद खुसी दिनको लागि बामे सर्दै, कुद्दै र दौडँदै रात दिन नभेटिने गन्तव्य छुन आफ्नै परिधिको वारपार विश्वको कल्पना सागर तर्न तयार छ मनस्थिति । कहिले ज्ञानको...

मन

समयको दोष कि तिम्रो आखिर मन के रहेछ उडिरहन्छ एकोहोरो दोषी तिमी कति भनूँ निर्दोष कति, भनूँ कसलाई ? एकोहोरो बगिरहने त्यो, कोशी जस्तै तिमी किन बनेनौ ? नदीको गर्भमा...

सत्य कुरा

आफ्नै घर मन्दिर हो भाइ, सत्य कुरा बुझौँ देउता नै पुज्छौ भने, बुबा आमालाई पुजौँ चामल, घिउ, तेल जलाउँछौ, ॐ स्वाहा भन्दै पत्थर माथि दूध चढाउँछौ, १०८ गन्दै बुबा आमा...

गजलः सक्दिनँ म

कैदी बन्न सक्दिन म तिम्रो नजरको न त म हुँ चोक कुनै तिम्रो सहरको जस्तो तस्तो आँखाभित्र अटाउँदिन आफू ठेक्का लिएको छैन मैले तिम्रो अधरको बस्ती भए बसिदिन्थेँ जहाँ...

लघुकथा : सिस्टम

“कस्तो फोहोर हो । झ्याल त खोल्नै नहुने, गनाएर नाक नै फुट्ला जस्तो छ ।” उसले भन्यो । “के गर्नु, सबै मान्छे सहरमा नै थुप्रो लाग्नु पर्ने भएपछि बिजोग...

भगवान् भरोसामा गंगे

तीस वर्षको गंगेका २ र ५ वर्षका दुइओटा छोरी छन् । छोराको आसमा उसकी श्रीमती अहिले पुनः गर्भवती छिन् । तीन पढेर फेल भएको गंगे सामान्य मजदुरी गरेर जीवनयापन गर्दछ...

प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक डा.केसीको पुस्तक ‘इन्ह्यान्सिङ पुलिसिङ इन नेपाल’ विमोचन

काठमाडौँ । नेपाल प्रहरीका वरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) डा. मनोज केसीको पुस्तक ‘इन्ह्यान्सिङ पुलिसिङ इन नेपाल’ सार्वजनकि गरिएको छ । शुक्रवार प्रहरी महानिरीक्षक वसन्त कुँवरले सो पुस्तक विमोचन गरेका हुन् । ...

काङ्ग्रेसका नेता चिजकुमार श्रेष्ठको पुस्तक 'यात्रा आफैँभित्र' सार्वजनिक

काठमाडौँ । नेपाली काङ्ग्रेसका पुराना नेता चिजकुमार श्रेष्ठको पुस्तक 'यात्रा आफैँभित्र' सार्वजनिक भएको छ । नेपाल पर्यटन बोर्डमा शनिबार आयोजित कार्यक्रममा प्रमुख अतिथि काङ्ग्रेस महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्मा, विशिष्ट अतिथि...

प्राध्यापक गुप्तोको ‘संस्कृति चिन्तन’ प्रकाशित

काठमाडाैँ । प्रा.डा. अरुण गुप्तोको संस्कृति दर्शनसम्बन्धी निबन्ध सङ्ग्रह ‘संस्कृति चिन्तन’ प्रकाशित भएको छ। शनिबार काठमाडौँमा लेखक तथा प्राध्यापकहरू अभि सुवेदी र सञ्जीव उप्रेती तथा समालोचक एवं निबन्धकार कुमारी लामाले...

स्वप्निल प्रेमका तरंगहरु

म तिमी हिँड्ने गोरेटो छुनलाई मात्र मीठो निदलाई त्यागेर मीठो सपनाको बलिदान दिएर सूर्यको आगमन भन्दा पहिले पुग्न सक्छु तिमी हिँडेको गोरेटोलाई छुन । म तिमीले पाइला टेकेको धरातल...

मुस्कुराउछौ सधैँ भरी

अँध्यारो हुन्थ्यो जीवन नपाए तिम्रो दीक्षा सिक्दैछु तिमीसँग मागी सन्यासको भिक्षा । नमन गर्छु तिमीलाई यी दश औंला जोडेर सधैँ आदर मनमा हिँड्ने छैन बाटो मोडेर । प्रज्ञाको ज्योति बल्दा ...

ओ पेङ्दोर्जे ! हरेस नखाऊ, उज्यालो हुँदैछ

एक दिन म बुवा (तेजेश्वरबाबु ग्वंगः) को कोठामा छिरेँ । उहाँको संग्रहित किताबहरूको चाङमा सबैभन्दा माथि एउटा किताब देखेँ ‘ओ पेङ्दोर्जे !’ कवितासङ्ग्रह । नेपा–लयले प्रकाशन गरेको कवि राजु स्याङ्तानको...

खर्कबाट फर्किएन छोरो

दार्चुलाको एक विकट काँडापारी गाउँ, जुन दिपेशको जन्मथलो थियो । घरको माइलो, जेठी दिदी अनि दुई जना उ भन्दा कान्छा भाइहरुलगायत आमा बुवा, हजुरआमा, हजुरबुबा लगायतको खुशी परिवार थियो ।...

सक्दिन म

कैदी बन्न सक्दिन म तिम्रो नजरको न त म हुँ चोक कुनै तिम्रो सहरको जस्तो तस्तो आँखाभित्र अटाउँदिन आफू ठेक्का लिएको छैन मैले तिम्रो अधरको बस्ती भए बसिदिन्थेँ जहाँ थिएँ...

एकदिन आउँछ त्यो खुसी